朝代:先秦
作者:佚名
原文:
翻译
庄子和惠子一起在濠水的桥上游玩。庄子说:“鯈鱼在河水中游得多么悠闲自得,这是鱼的快乐啊。”惠子说:“你又不是鱼,哪里知道鱼是快乐的呢?”庄子说:“你又不是我,怎么知道我不知道鱼儿是快乐的呢?”惠子说:“我不是你,固然就不知道你(的想法);你本来就不是鱼,你不知道鱼的快乐,这是可以完全确定的。”庄子说:“让我们回到最初的话题,你开始问我‘你哪里知道鱼儿的快乐’的话,就说明你很清楚我知道,所以才来问我是从哪里知道的。现在我告诉你,我是在濠水的桥上知道的。”
注释
1.濠梁:濠水的桥上。濠,水名,在现在安徽凤阳。
2.从容:悠闲自得。
2.鯈(tiáo)鱼:一种淡水鱼中的银白色小鱼,喜欢在水层下面游动,长约16厘米,又名白鲦。
3. 是:这。
4. 固:固然(固不知子矣);本来(子固非鱼也)。
5. 全:完全,确定是。
6. 循其本:从最初的话题说起。循:顺着。其,话题。本:最初。
7. 子曰‘汝安知鱼乐’云者:你说“汝安知鱼乐”等等。汝安知鱼乐:你怎么(哪里)知道鱼是快乐的呢。云者:如此如此。安,怎么;哪里。
8.安;疑问代词.怎么,哪里
一词多义
固 :①固不知子(固然)
②子固非鱼也 (本来)
之:①安知鱼之乐 之:(的)
②既已知吾知之而问我 之:(代词)
倒装句(状语后置)
原句 庄子与惠子游于濠梁之上。
改 庄子与惠子于濠梁之上游。
译 庄子与惠子在濠梁上游玩。
判断句
原句 是鱼之乐也。
译 这是鱼的快乐。
原句 子固非鱼也。
译 你本来不是鱼。
原句 我知之濠上也。
译 我是在濠水的桥上知道的。
1.庄子认为“出游从容”的鱼儿很快乐,表现了他怎样的心境?
答:庄子认为鱼“乐”,其实是他愉悦心境的投射与外化。
2.两人辩论的结果且不论谁输赢,但是我们可以看到庄子与惠子思想、性格、气质等方面的差异,分析两人的性格 。
答:惠子好辩,重分析,对事物持认知心态。对于事物有一种寻根究底的认知态度,重在知识的探讨。
庄子智辩,重观赏,对事物持艺术心态。对于外界的认识,带有欣赏的态度,将主观的情意发挥到外物上而产移情同感的作用。如果说惠子带有逻辑家的个性,那么庄子则具有艺术家的风貌。
3.这个辩论争了很久了。谁在这场辩论中谁才占据了上风呢?
答:从逻辑上看,是惠子占了上风。因为庄子是强词夺理;如果从形式上说,是庄子占了上风。因为庄子说了后惠子就没有话可以用来反驳了。
4、怎样看待庄子与惠子的关系?
答:庄子这般旷达的心境,视富贵荣华有如敝屣。其高超之生活情趣,自然超离人群与社群。无怪乎在他眼中,“以天下为沉浊,不可与庄语”。(《天下》)既然这样,就只好“独与天地精神往来”了。像庄子这样绝顶聪明的人,要想找到一两个知己,确是不容易。平常能够谈得来的朋友,除了惠子之外,恐怕不会再有其他的人了。他们都好辩论,辩才犀利无比;他们亦很博学,对于探讨知识有浓厚的热忱。
该文节选自《秋水》。
《秋水》是《庄子》中的又一长篇,用篇首的两个字作为篇名,中心是讨论人应怎样去认识外物。全篇由两大部分组成。前一部分写北海海神跟河神的谈话,一问一答一气呵成,构成本篇的主体。后一部分分别写了六个寓言故事,每个寓言故事自成一体,各不关联,跟前一部分海神与河神的对话也没有任何结构关系上的联系,对全篇主题的表达帮助也不甚大,似有游离之嫌。
《庄子与惠子游于濠梁》轻松闲适,诗意盎然。一力辩,一巧辩;一求真,一尚美;一拘泥,一超然;让人读后会心一笑而沉思良久。
惠子好辩,重分析。对于事物有一种寻根究底的认知态度,重在知识的探讨;庄子智辩,重观赏。对外界的认识带有欣赏的态度,将主观的情意发挥到外物上而产生移情同感的作用。如果说惠子带有逻辑家的个性,那么庄子则具有艺术家的风貌。
zhuāng zi yǔ huì zi yóu yú háo liáng
庄子与惠子游于濠梁
zhuāng zi yǔ huì zi yóu yú háo liáng zhī shàng.
庄子与惠子游于濠梁之上。
zhuāng zǐ yuē:" tiáo yú chū yóu cóng róng, shì yú zhī lè yě.
庄子曰:“鯈鱼出游从容,是鱼之乐也。
" huì zǐ yuē:" zi fēi yú, ān zhī yú zhī lè?" zhuāng zǐ yuē:" zi fēi wǒ, ān zhī wǒ bù zhī yú zhī lè?" huì zǐ yuē:" wǒ fēi zi, gù bù zhī zi yǐ zi gù fēi yú yě, zi zhī bù zhī yú zhī lè quán yǐ!" zhuāng zǐ yuē:" qǐng xún qí běn.
”惠子曰:“子非鱼,安知鱼之乐?”庄子曰:“子非我,安知我不知鱼之乐?”惠子曰:“我非子,固不知子矣;子固非鱼也,子之不知鱼之乐全矣!”庄子曰:“请循其本。
zǐ yuē" rǔ ān zhī yú lè" yún zhě, jì yǐ zhī wú zhī zhī ér wèn wǒ.
子曰‘汝安知鱼乐’云者,既已知吾知之而问我。
wǒ zhī zhī háo shàng yě.
我知之濠上也。
"
”
fān yì
zhuāng zǐ hé huì zǐ yī qǐ zài háo shuǐ de qiáo shàng yóu wán 。zhuāng zǐ shuō :“tiáo yú zài hé shuǐ zhōng yóu dé duō me yōu xián zì dé ,zhè shì yú de kuài lè ā 。”huì zǐ shuō :“nǐ yòu bú shì yú ,nǎ lǐ zhī dào yú shì kuài lè de ne ?”zhuāng zǐ shuō :“nǐ yòu bú shì wǒ ,zěn me zhī dào wǒ bú zhī dào yú ér shì kuài lè de ne ?”huì zǐ shuō :“wǒ bú shì nǐ ,gù rán jiù bú zhī dào nǐ (de xiǎng fǎ );nǐ běn lái jiù bú shì yú ,nǐ bú zhī dào yú de kuài lè ,zhè shì kě yǐ wán quán què dìng de 。”zhuāng zǐ shuō :“ràng wǒ men huí dào zuì chū de huà tí ,nǐ kāi shǐ wèn wǒ ‘nǐ nǎ lǐ zhī dào yú ér de kuài lè ’de huà ,jiù shuō míng nǐ hěn qīng chǔ wǒ zhī dào ,suǒ yǐ cái lái wèn wǒ shì cóng nǎ lǐ zhī dào de 。xiàn zài wǒ gào sù nǐ ,wǒ shì zài háo shuǐ de qiáo shàng zhī dào de 。”
zhù shì
1.háo liáng :háo shuǐ de qiáo shàng 。háo ,shuǐ míng ,zài xiàn zài ān huī fèng yáng 。
2.cóng róng :yōu xián zì dé 。
2.tiáo (tiáo)yú :yī zhǒng dàn shuǐ yú zhōng de yín bái sè xiǎo yú ,xǐ huān zài shuǐ céng xià miàn yóu dòng ,zhǎng yuē 16lí mǐ ,yòu míng bái tiáo 。
3. shì :zhè 。
4. gù :gù rán (gù bú zhī zǐ yǐ );běn lái (zǐ gù fēi yú yě )。
5. quán :wán quán ,què dìng shì 。
6. xún qí běn :cóng zuì chū de huà tí shuō qǐ 。xún :shùn zhe 。qí ,huà tí 。běn :zuì chū 。
7. zǐ yuē ‘rǔ ān zhī yú lè ’yún zhě :nǐ shuō “rǔ ān zhī yú lè ”děng děng 。rǔ ān zhī yú lè :nǐ zěn me (nǎ lǐ )zhī dào yú shì kuài lè de ne 。yún zhě :rú cǐ rú cǐ 。ān ,zěn me ;nǎ lǐ 。
8.ān ;yí wèn dài cí .zěn me ,nǎ lǐ
yī cí duō yì
gù :①gù bú zhī zǐ (gù rán )
②zǐ gù fēi yú yě (běn lái )
zhī :①ān zhī yú zhī lè zhī :(de )
②jì yǐ zhī wú zhī zhī ér wèn wǒ zhī :(dài cí )
dǎo zhuāng jù (zhuàng yǔ hòu zhì )
yuán jù zhuāng zǐ yǔ huì zǐ yóu yú háo liáng zhī shàng 。
gǎi zhuāng zǐ yǔ huì zǐ yú háo liáng zhī shàng yóu 。
yì zhuāng zǐ yǔ huì zǐ zài háo liáng shàng yóu wán 。
pàn duàn jù
yuán jù shì yú zhī lè yě 。
yì zhè shì yú de kuài lè 。
yuán jù zǐ gù fēi yú yě 。
yì nǐ běn lái bú shì yú 。
yuán jù wǒ zhī zhī háo shàng yě 。
yì wǒ shì zài háo shuǐ de qiáo shàng zhī dào de 。
1.zhuāng zǐ rèn wéi “chū yóu cóng róng ”de yú ér hěn kuài lè ,biǎo xiàn le tā zěn yàng de xīn jìng ?
dá :zhuāng zǐ rèn wéi yú “lè ”,qí shí shì tā yú yuè xīn jìng de tóu shè yǔ wài huà 。
2.liǎng rén biàn lùn de jié guǒ qiě bú lùn shuí shū yíng ,dàn shì wǒ men kě yǐ kàn dào zhuāng zǐ yǔ huì zǐ sī xiǎng 、xìng gé 、qì zhì děng fāng miàn de chà yì ,fèn xī liǎng rén de xìng gé 。
dá :huì zǐ hǎo biàn ,zhòng fèn xī ,duì shì wù chí rèn zhī xīn tài 。duì yú shì wù yǒu yī zhǒng xún gēn jiū dǐ de rèn zhī tài dù ,zhòng zài zhī shí de tàn tǎo 。
zhuāng zǐ zhì biàn ,zhòng guān shǎng ,duì shì wù chí yì shù xīn tài 。duì yú wài jiè de rèn shí ,dài yǒu xīn shǎng de tài dù ,jiāng zhǔ guān de qíng yì fā huī dào wài wù shàng ér chǎn yí qíng tóng gǎn de zuò yòng 。rú guǒ shuō huì zǐ dài yǒu luó jí jiā de gè xìng ,nà me zhuāng zǐ zé jù yǒu yì shù jiā de fēng mào 。
3.zhè gè biàn lùn zhēng le hěn jiǔ le 。shuí zài zhè chǎng biàn lùn zhōng shuí cái zhàn jù le shàng fēng ne ?
dá :cóng luó jí shàng kàn ,shì huì zǐ zhàn le shàng fēng 。yīn wéi zhuāng zǐ shì qiáng cí duó lǐ ;rú guǒ cóng xíng shì shàng shuō ,shì zhuāng zǐ zhàn le shàng fēng 。yīn wéi zhuāng zǐ shuō le hòu huì zǐ jiù méi yǒu huà kě yǐ yòng lái fǎn bó le 。
4、zěn yàng kàn dài zhuāng zǐ yǔ huì zǐ de guān xì ?
dá :zhuāng zǐ zhè bān kuàng dá de xīn jìng ,shì fù guì róng huá yǒu rú bì xǐ 。qí gāo chāo zhī shēng huó qíng qù ,zì rán chāo lí rén qún yǔ shè qún 。wú guài hū zài tā yǎn zhōng ,“yǐ tiān xià wéi chén zhuó ,bú kě yǔ zhuāng yǔ ”。(《tiān xià 》)jì rán zhè yàng ,jiù zhī hǎo “dú yǔ tiān dì jīng shén wǎng lái ”le 。xiàng zhuāng zǐ zhè yàng jué dǐng cōng míng de rén ,yào xiǎng zhǎo dào yī liǎng gè zhī jǐ ,què shì bú róng yì 。píng cháng néng gòu tán dé lái de péng yǒu ,chú le huì zǐ zhī wài ,kǒng pà bú huì zài yǒu qí tā de rén le 。tā men dōu hǎo biàn lùn ,biàn cái xī lì wú bǐ ;tā men yì hěn bó xué ,duì yú tàn tǎo zhī shí yǒu nóng hòu de rè chén 。
gāi wén jiē xuǎn zì 《qiū shuǐ 》。
《qiū shuǐ 》shì 《zhuāng zǐ 》zhōng de yòu yī zhǎng piān ,yòng piān shǒu de liǎng gè zì zuò wéi piān míng ,zhōng xīn shì tǎo lùn rén yīng zěn yàng qù rèn shí wài wù 。quán piān yóu liǎng dà bù fèn zǔ chéng 。qián yī bù fèn xiě běi hǎi hǎi shén gēn hé shén de tán huà ,yī wèn yī dá yī qì hē chéng ,gòu chéng běn piān de zhǔ tǐ 。hòu yī bù fèn fèn bié xiě le liù gè yù yán gù shì ,měi gè yù yán gù shì zì chéng yī tǐ ,gè bú guān lián ,gēn qián yī bù fèn hǎi shén yǔ hé shén de duì huà yě méi yǒu rèn hé jié gòu guān xì shàng de lián xì ,duì quán piān zhǔ tí de biǎo dá bāng zhù yě bú shèn dà ,sì yǒu yóu lí zhī xián 。
《zhuāng zǐ yǔ huì zǐ yóu yú háo liáng 》qīng sōng xián shì ,shī yì àng rán 。yī lì biàn ,yī qiǎo biàn ;yī qiú zhēn ,yī shàng měi ;yī jū ní ,yī chāo rán ;ràng rén dú hòu huì xīn yī xiào ér chén sī liáng jiǔ 。
huì zǐ hǎo biàn ,zhòng fèn xī 。duì yú shì wù yǒu yī zhǒng xún gēn jiū dǐ de rèn zhī tài dù ,zhòng zài zhī shí de tàn tǎo ;zhuāng zǐ zhì biàn ,zhòng guān shǎng 。duì wài jiè de rèn shí dài yǒu xīn shǎng de tài dù ,jiāng zhǔ guān de qíng yì fā huī dào wài wù shàng ér chǎn shēng yí qíng tóng gǎn de zuò yòng 。rú guǒ shuō huì zǐ dài yǒu luó jí jiā de gè xìng ,nà me zhuāng zǐ zé jù yǒu yì shù jiā de fēng mào 。
zhuāng zi yǔ huì zi yóu yú háo liáng
zhuāng zǐ yǔ huì zǐ yóu yú háo liáng
zhuāng zi yǔ huì zi yóu yú háo liáng zhī shàng.
zhuāng zǐ yǔ huì zǐ yóu yú háo liáng zhī shàng 。
zhuāng zǐ yuē:" tiáo yú chū yóu cóng róng, shì yú zhī lè yě.
zhuāng zǐ yuē :“tiáo yú chū yóu cóng róng ,shì yú zhī lè yě 。
" huì zǐ yuē:" zi fēi yú, ān zhī yú zhī lè?" zhuāng zǐ yuē:" zi fēi wǒ, ān zhī wǒ bù zhī yú zhī lè?" huì zǐ yuē:" wǒ fēi zi, gù bù zhī zi yǐ zi gù fēi yú yě, zi zhī bù zhī yú zhī lè quán yǐ!" zhuāng zǐ yuē:" qǐng xún qí běn.
”huì zǐ yuē :“zǐ fēi yú ,ān zhī yú zhī lè ?”zhuāng zǐ yuē :“zǐ fēi wǒ ,ān zhī wǒ bú zhī yú zhī lè ?”huì zǐ yuē :“wǒ fēi zǐ ,gù bú zhī zǐ yǐ ;zǐ gù fēi yú yě ,zǐ zhī bú zhī yú zhī lè quán yǐ !”zhuāng zǐ yuē :“qǐng xún qí běn 。
zǐ yuē" rǔ ān zhī yú lè" yún zhě, jì yǐ zhī wú zhī zhī ér wèn wǒ.
zǐ yuē ‘rǔ ān zhī yú lè ’yún zhě ,jì yǐ zhī wú zhī zhī ér wèn wǒ 。
wǒ zhī zhī háo shàng yě.
wǒ zhī zhī háo shàng yě 。
"
”