朝代:先秦
作者:佚名
原文:
翻译
野草蔓蔓连成片,草上露珠亮闪闪。有位美女路上走,眉清目秀美又艳。不期而遇真正巧,正好适合我心愿。
野草蔓蔓连成片,草上露珠大又圆。有位美女路上走,眉清目秀美容颜。不期而遇真正巧,与她幽会两心欢。
注释
蔓(màn)草:蔓延生长的草。蔓:蔓延。一说茂盛。
零:降落。漙(tuán):形容露水多。
清扬:目以清明为美,扬亦明也,形容眉目漂亮传神。婉:美好。
邂(xiè)逅(hòu):不期而遇。
适:适合。
瀼(ráng):形容露水浓,多。
偕臧(cáng):一同藏匿,指消失这草木丛中。臧,同“藏”。
这首诗写的是非常浪漫而自由的爱情:良辰美景,邂逅丽人,一见钟情,便携手藏入芳林深处,恰如一对自由而欢乐的小鸟,一待关关相和,便双双比翼而飞。
率真的爱情,形诸牧歌的笔调,字字珠玉,如歌如画。诗分二章,重复叠咏。每章六句,两句一层,分写景、写人、抒情三个层次,而典型环境、典型人物与典型感情齐备,可谓出之无心而天然合作。
美好的环境和有着美丽眉目的姑娘,从小伙子的视角见出,楚楚有致,格外动人。“野有蔓草,零露漙兮”两句是兼赋的兴句,勾勒出一派春草青青、露水晶莹的良辰美景。春晨的郊野,春草葳蕤,枝叶蔓延,绿成一片;嫩绿的春草,缀满露珠,在初日的照耀下,明澈晶莹。在这清丽、幽静的春晨郊野,“有美一人,清扬婉兮”,意思是说,一位美丽的姑娘含情不语,飘然而至,那露水般晶莹的美目,秋波一转,顾盼流转,妩媚动人。这四句诗俨然是一幅春日丽人图,先写景,后写人,堪称是“诗中有画”(苏轼语),画中有人。而在修长的蔓草、晶莹的露珠与少女的形象之间,有着微妙的隐喻,能引发丰富的联想。“清扬婉兮”的点睛之笔,表现了姑娘惊人的美丽。小伙子见到这一切,爱悦之情怎能不喷涌而出。“邂逅相遇,适我愿兮。”这里,有对姑娘的惊叹,有对不期而遇的惊喜,更有对爱神突然降临的幸福感和满足感。
第一章与第二章之间的空白,可理解为姑娘小伙相对凝视之时,此时无声胜有声的静场;次章前五句的重叠复唱,可理解为小伙子心情略为平静后,向姑娘倾诉的爱慕之意和殷殷之情。然而,在这人性纯朴的时代,又值仲春欢会之时,无需絮絮长谈,更不必繁文缛节。“邂逅相遇,与子偕臧。”只要两情相愿,便结百年之好;毋须父母之命、媒妁之言,自可永结同心。
德国美学家黑格尔说:“灵魂集中在眼睛里,灵魂不仅要通过眼睛去看事物,而且也要通过眼睛才被人看见”(《美学》第一卷)。其实,艺术描写的这一美学原则,二千多年前中国的民间诗人已心领神会,运用娴熟。从《卫风·硕人》的“巧笑倩兮”“美目盼兮”,到《郑风·野有蔓草》的“清扬婉兮”“婉如清扬”,都是通过流盼婉美的眼睛,写姑娘的美丽。在短小的抒情篇章中,只有通过传神的“点睛”之笔,才可能写活人物;而在陌生男女邂逅相遇之时,四目注视,相对而望,也是最自然的表情。因而,这里的“点睛”之笔,可以说虽着力而极自然。
yě yǒu màn cǎo
野有蔓草
yě yǒu màn cǎo, líng lù tuán xī.
野有蔓草,零露漙兮。
yǒu měi yī rén, qīng yáng wǎn xī.
有美一人,清扬婉兮。
xiè hòu xiāng yù, shì wǒ yuàn xī.
邂逅相遇,适我愿兮。
yě yǒu màn cǎo, líng lù ráng ráng.
野有蔓草,零露瀼瀼。
yǒu měi yī rén, wǎn rú qīng yáng.
有美一人,婉如清扬。
xiè hòu xiāng yù, yǔ zi xié zāng.
邂逅相遇,与子偕臧。
fān yì
yě cǎo màn màn lián chéng piàn ,cǎo shàng lù zhū liàng shǎn shǎn 。yǒu wèi měi nǚ lù shàng zǒu ,méi qīng mù xiù měi yòu yàn 。bú qī ér yù zhēn zhèng qiǎo ,zhèng hǎo shì hé wǒ xīn yuàn 。
yě cǎo màn màn lián chéng piàn ,cǎo shàng lù zhū dà yòu yuán 。yǒu wèi měi nǚ lù shàng zǒu ,méi qīng mù xiù měi róng yán 。bú qī ér yù zhēn zhèng qiǎo ,yǔ tā yōu huì liǎng xīn huān 。
zhù shì
màn (màn)cǎo :màn yán shēng zhǎng de cǎo 。màn :màn yán 。yī shuō mào shèng 。
líng :jiàng luò 。tuán (tuán):xíng róng lù shuǐ duō 。
qīng yáng :mù yǐ qīng míng wéi měi ,yáng yì míng yě ,xíng róng méi mù piāo liàng chuán shén 。wǎn :měi hǎo 。
xiè (xiè)hòu (hòu):bú qī ér yù 。
shì :shì hé 。
nǎng (ráng):xíng róng lù shuǐ nóng ,duō 。
xié zāng (cáng):yī tóng cáng nì ,zhǐ xiāo shī zhè cǎo mù cóng zhōng 。zāng ,tóng “cáng ”。
zhè shǒu shī xiě de shì fēi cháng làng màn ér zì yóu de ài qíng :liáng chén měi jǐng ,xiè hòu lì rén ,yī jiàn zhōng qíng ,biàn xié shǒu cáng rù fāng lín shēn chù ,qià rú yī duì zì yóu ér huān lè de xiǎo niǎo ,yī dài guān guān xiàng hé ,biàn shuāng shuāng bǐ yì ér fēi 。
lǜ zhēn de ài qíng ,xíng zhū mù gē de bǐ diào ,zì zì zhū yù ,rú gē rú huà 。shī fèn èr zhāng ,zhòng fù dié yǒng 。měi zhāng liù jù ,liǎng jù yī céng ,fèn xiě jǐng 、xiě rén 、shū qíng sān gè céng cì ,ér diǎn xíng huán jìng 、diǎn xíng rén wù yǔ diǎn xíng gǎn qíng qí bèi ,kě wèi chū zhī wú xīn ér tiān rán hé zuò 。
měi hǎo de huán jìng hé yǒu zhe měi lì méi mù de gū niáng ,cóng xiǎo huǒ zǐ de shì jiǎo jiàn chū ,chǔ chǔ yǒu zhì ,gé wài dòng rén 。“yě yǒu màn cǎo ,líng lù tuán xī ”liǎng jù shì jiān fù de xìng jù ,gōu lè chū yī pài chūn cǎo qīng qīng 、lù shuǐ jīng yíng de liáng chén měi jǐng 。chūn chén de jiāo yě ,chūn cǎo wēi ruí ,zhī yè màn yán ,lǜ chéng yī piàn ;nèn lǜ de chūn cǎo ,zhuì mǎn lù zhū ,zài chū rì de zhào yào xià ,míng chè jīng yíng 。zài zhè qīng lì 、yōu jìng de chūn chén jiāo yě ,“yǒu měi yī rén ,qīng yáng wǎn xī ”,yì sī shì shuō ,yī wèi měi lì de gū niáng hán qíng bú yǔ ,piāo rán ér zhì ,nà lù shuǐ bān jīng yíng de měi mù ,qiū bō yī zhuǎn ,gù pàn liú zhuǎn ,wǔ mèi dòng rén 。zhè sì jù shī yǎn rán shì yī fú chūn rì lì rén tú ,xiān xiě jǐng ,hòu xiě rén ,kān chēng shì “shī zhōng yǒu huà ”(sū shì yǔ ),huà zhōng yǒu rén 。ér zài xiū zhǎng de màn cǎo 、jīng yíng de lù zhū yǔ shǎo nǚ de xíng xiàng zhī jiān ,yǒu zhe wēi miào de yǐn yù ,néng yǐn fā fēng fù de lián xiǎng 。“qīng yáng wǎn xī ”de diǎn jīng zhī bǐ ,biǎo xiàn le gū niáng jīng rén de měi lì 。xiǎo huǒ zǐ jiàn dào zhè yī qiē ,ài yuè zhī qíng zěn néng bú pēn yǒng ér chū 。“xiè hòu xiàng yù ,shì wǒ yuàn xī 。”zhè lǐ ,yǒu duì gū niáng de jīng tàn ,yǒu duì bú qī ér yù de jīng xǐ ,gèng yǒu duì ài shén tū rán jiàng lín de xìng fú gǎn hé mǎn zú gǎn 。
dì yī zhāng yǔ dì èr zhāng zhī jiān de kōng bái ,kě lǐ jiě wéi gū niáng xiǎo huǒ xiàng duì níng shì zhī shí ,cǐ shí wú shēng shèng yǒu shēng de jìng chǎng ;cì zhāng qián wǔ jù de zhòng dié fù chàng ,kě lǐ jiě wéi xiǎo huǒ zǐ xīn qíng luè wéi píng jìng hòu ,xiàng gū niáng qīng sù de ài mù zhī yì hé yīn yīn zhī qíng 。rán ér ,zài zhè rén xìng chún pǔ de shí dài ,yòu zhí zhòng chūn huān huì zhī shí ,wú xū xù xù zhǎng tán ,gèng bú bì fán wén rù jiē 。“xiè hòu xiàng yù ,yǔ zǐ xié zāng 。”zhī yào liǎng qíng xiàng yuàn ,biàn jié bǎi nián zhī hǎo ;wú xū fù mǔ zhī mìng 、méi shuò zhī yán ,zì kě yǒng jié tóng xīn 。
dé guó měi xué jiā hēi gé ěr shuō :“líng hún jí zhōng zài yǎn jīng lǐ ,líng hún bú jǐn yào tōng guò yǎn jīng qù kàn shì wù ,ér qiě yě yào tōng guò yǎn jīng cái bèi rén kàn jiàn ”(《měi xué 》dì yī juàn )。qí shí ,yì shù miáo xiě de zhè yī měi xué yuán zé ,èr qiān duō nián qián zhōng guó de mín jiān shī rén yǐ xīn lǐng shén huì ,yùn yòng xián shú 。cóng 《wèi fēng ·shuò rén 》de “qiǎo xiào qiàn xī ”“měi mù pàn xī ”,dào 《zhèng fēng ·yě yǒu màn cǎo 》de “qīng yáng wǎn xī ”“wǎn rú qīng yáng ”,dōu shì tōng guò liú pàn wǎn měi de yǎn jīng ,xiě gū niáng de měi lì 。zài duǎn xiǎo de shū qíng piān zhāng zhōng ,zhī yǒu tōng guò chuán shén de “diǎn jīng ”zhī bǐ ,cái kě néng xiě huó rén wù ;ér zài mò shēng nán nǚ xiè hòu xiàng yù zhī shí ,sì mù zhù shì ,xiàng duì ér wàng ,yě shì zuì zì rán de biǎo qíng 。yīn ér ,zhè lǐ de “diǎn jīng ”zhī bǐ ,kě yǐ shuō suī zhe lì ér jí zì rán 。
yě yǒu màn cǎo
yě yǒu màn cǎo
yě yǒu màn cǎo, líng lù tuán xī.
yě yǒu màn cǎo ,líng lù tuán xī 。
yǒu měi yī rén, qīng yáng wǎn xī.
yǒu měi yī rén ,qīng yáng wǎn xī 。
xiè hòu xiāng yù, shì wǒ yuàn xī.
xiè hòu xiàng yù ,shì wǒ yuàn xī 。
yě yǒu màn cǎo, líng lù ráng ráng.
yě yǒu màn cǎo ,líng lù nǎng nǎng 。
yǒu měi yī rén, wǎn rú qīng yáng.
yǒu měi yī rén ,wǎn rú qīng yáng 。
xiè hòu xiāng yù, yǔ zi xié zāng.
xiè hòu xiàng yù ,yǔ zǐ xié zāng 。