采桑子·九日翻译及注释

翻译
深秋时分，在这遥远的边塞，有谁能记得我？树叶发出萧萧的声响。返乡之路千里迢迢。家和梦一样遥不可及。重阳佳节，故园风光正好，离愁倍增。不愿登高远望。只觉心中悲伤不已。当鸿雁南归之际，将更加冷落凄凉。

注释
①九日。即农历九月九日，是为重阳节。逢此日，古人要登高饮菊花酒，插茱萸，与亲人团聚。
②绝塞：极遥远之边塞。
③木叶：木叶即为树叶，在古典诗歌中特指落叶。屈原《九歌》中“袅袅兮秋风，洞庭波兮木叶下”。
④萧：风声；草木摇落声。《楚辞·九怀·蓄英》：“秋风兮萧萧。”；杜甫《登高》诗：“无边落木萧萧下。”
⑤迢迢（tiáo）：形容遥远。
⑥六曲句：六曲屏山，曲折之屏风。因屏风曲折若重山叠嶂，或谓屏风上绘有山水图画等，故称“屏山”。此处代指家园。这句是说，故乡那么遥远，只有在梦中才能见到她。
⑦登高：重阳有登高之俗。
⑧魂销：极度悲伤。

采桑子·九日赏析

　　纳兰容若一向柔情细腻，这阙《采桑子》却写得十分简练壮阔，将边塞秋景和旅人的秋思完美地结合起来。仅用聊聊数十字写透了天涯羁客的悲苦，十分利落。上阙写秋光秋色，落笔壮阔，“六曲屏山和梦遥”点出边塞山势回环，路途漫长难行，遥应了“绝塞”一词，亦将眼前山色和梦联系起来，相思变得流水一样生动婉转，意境深广。下阙更翻王维诗意，道出了不为登高。只觉魂销这样仿佛雨打残荷般清凉警心的句子，轻描淡写地将王维诗意化解为词意，似有若无，如此恰到好处。结句亦如南雁远飞般空旷，余意不尽。大雁有自由飞回家乡，人却在这深秋绝塞路上渐行渐远。愁情沁体，心思深处，魂不堪重负，久久不消散。

　　"不为登高。只觉魂销"一句，词中有诗的意境。也非是用词这种格式流水潺潺地表达，换另一种都不会如此完美。"青山隐隐水迢迢，秋尽江南草木凋"是杜牧诗中意境；"遥知兄弟登高处，遍插茱萸少一人。"是王维诗中景象。而今，这一切尽归容若。容若此词，看似平淡，其实抬手间已化尽前人血骨。

采桑子·九日创作背景

cǎi sāng zǐ ·jiǔ rì fān yì jí zhù shì

fān yì
shēn qiū shí fèn ，zài zhè yáo yuǎn de biān sāi ，yǒu shuí néng jì dé wǒ ？shù yè fā chū xiāo xiāo de shēng xiǎng 。fǎn xiāng zhī lù qiān lǐ tiáo tiáo 。jiā hé mèng yī yàng yáo bú kě jí 。zhòng yáng jiā jiē ，gù yuán fēng guāng zhèng hǎo ，lí chóu bèi zēng 。bú yuàn dēng gāo yuǎn wàng 。zhī jiào xīn zhōng bēi shāng bú yǐ 。dāng hóng yàn nán guī zhī jì ，jiāng gèng jiā lěng luò qī liáng 。

zhù shì
①jiǔ rì 。jí nóng lì jiǔ yuè jiǔ rì ，shì wéi zhòng yáng jiē 。féng cǐ rì ，gǔ rén yào dēng gāo yǐn jú huā jiǔ ，chā zhū yú ，yǔ qīn rén tuán jù 。
②jué sāi ：jí yáo yuǎn zhī biān sāi 。
③mù yè ：mù yè jí wéi shù yè ，zài gǔ diǎn shī gē zhōng tè zhǐ luò yè 。qū yuán 《jiǔ gē 》zhōng “niǎo niǎo xī qiū fēng ，dòng tíng bō xī mù yè xià ”。
④xiāo ：fēng shēng ；cǎo mù yáo luò shēng 。《chǔ cí ·jiǔ huái ·xù yīng 》：“qiū fēng xī xiāo xiāo 。”；dù fǔ 《dēng gāo 》shī ：“wú biān luò mù xiāo xiāo xià 。”
⑤tiáo tiáo （tiáo）：xíng róng yáo yuǎn 。
⑥liù qǔ jù ：liù qǔ píng shān ，qǔ shé zhī píng fēng 。yīn píng fēng qǔ shé ruò zhòng shān dié zhàng ，huò wèi píng fēng shàng huì yǒu shān shuǐ tú huà děng ，gù chēng “píng shān ”。cǐ chù dài zhǐ jiā yuán 。zhè jù shì shuō ，gù xiāng nà me yáo yuǎn ，zhī yǒu zài mèng zhōng cái néng jiàn dào tā 。
⑦dēng gāo ：zhòng yáng yǒu dēng gāo zhī sú 。
⑧hún xiāo ：jí dù bēi shāng 。

cǎi sāng zǐ ·jiǔ rì shǎng xī

　　nà lán róng ruò yī xiàng róu qíng xì nì ，zhè què 《cǎi sāng zǐ 》què xiě dé shí fèn jiǎn liàn zhuàng kuò ，jiāng biān sāi qiū jǐng hé lǚ rén de qiū sī wán měi dì jié hé qǐ lái 。jǐn yòng liáo liáo shù shí zì xiě tòu le tiān yá jī kè de bēi kǔ ，shí fèn lì luò 。shàng què xiě qiū guāng qiū sè ，luò bǐ zhuàng kuò ，“liù qǔ píng shān hé mèng yáo ”diǎn chū biān sāi shān shì huí huán ，lù tú màn zhǎng nán háng ，yáo yīng le “jué sāi ”yī cí ，yì jiāng yǎn qián shān sè hé mèng lián xì qǐ lái ，xiàng sī biàn dé liú shuǐ yī yàng shēng dòng wǎn zhuǎn ，yì jìng shēn guǎng 。xià què gèng fān wáng wéi shī yì ，dào chū le bú wéi dēng gāo 。zhī jiào hún xiāo zhè yàng fǎng fó yǔ dǎ cán hé bān qīng liáng jǐng xīn de jù zǐ ，qīng miáo dàn xiě dì jiāng wáng wéi shī yì huà jiě wéi cí yì ，sì yǒu ruò wú ，rú cǐ qià dào hǎo chù 。jié jù yì rú nán yàn yuǎn fēi bān kōng kuàng ，yú yì bú jìn 。dà yàn yǒu zì yóu fēi huí jiā xiāng ，rén què zài zhè shēn qiū jué sāi lù shàng jiàn háng jiàn yuǎn 。chóu qíng qìn tǐ ，xīn sī shēn chù ，hún bú kān zhòng fù ，jiǔ jiǔ bú xiāo sàn 。

　　"bú wéi dēng gāo 。zhī jiào hún xiāo "yī jù ，cí zhōng yǒu shī de yì jìng 。yě fēi shì yòng cí zhè zhǒng gé shì liú shuǐ chán chán dì biǎo dá ，huàn lìng yī zhǒng dōu bú huì rú cǐ wán měi 。"qīng shān yǐn yǐn shuǐ tiáo tiáo ，qiū jìn jiāng nán cǎo mù diāo "shì dù mù shī zhōng yì jìng ；"yáo zhī xiōng dì dēng gāo chù ，biàn chā zhū yú shǎo yī rén 。"shì wáng wéi shī zhōng jǐng xiàng 。ér jīn ，zhè yī qiē jìn guī róng ruò 。róng ruò cǐ cí ，kàn sì píng dàn ，qí shí tái shǒu jiān yǐ huà jìn qián rén xuè gǔ 。

cǎi sāng zǐ ·jiǔ rì chuàng zuò bèi jǐng