朝代:宋代
作者:朱敦儒
原文:
朱敦儒 (1081-1159),字希真,洛阳人。历兵部郎中、临安府通判、秘书郎、都官员外郎、两浙东路提点刑狱,致仕,居嘉禾。绍兴二十九年(1159)卒。有词三卷,名《樵歌》。朱敦儒获得“词俊”之名,与“诗俊”陈与义等并称为“洛中八俊” (楼钥《跋朱岩壑鹤赋及送闾丘使君诗》)
这首小词以散文语句入词,表现了词人暮年对世情的一种彻悟,流露出一种闲适旷远的风致。起首二句“世事短如春梦,人情薄似秋云”,是饱含辛酸的笔触。这两句属对工畅,集中地、形象地表达了作者对人生的认识。“短如春梦”、“薄似秋云”的比喻熨贴而自然。接下来,笔锋一转,把世事人情的种种变化与表现归结为“命”的力量。“原来”二字,透露出一种无可如何的神情,又隐含几分激愤。强大的命运之神面前他感到无能为力,于是消极地放弃了抗争:“不须计较苦劳心”,语气间含有对自己早年追求的悔意和自嘲。“计较”,算计之意。这两句倒装,不只是为了照顾押韵,也有把意思的重点落下句的因素。情调由沉重到轻松,也反映了词人从顿悟中得到解脱的心情。
“幸遇三杯酒好,况逢一朵花新”词人转而及时行乐,沉迷于美酒鲜花之中。“幸遇”、“况逢”等字带来一种亲切感,“酒好”、“花新”则是愉悦之情的写照。“三杯”、“一朵”对举,给人以鲜明的印象。
上下文都是议论,使得这属对工巧的两句尤其显得清新有趣。着墨不多,主人公那种得乐且乐的生活情态活脱脱地展现出来。结语两句,虽以“片时欢笑且相亲”自安自慰,然而至于“明日阴晴未定”,则又是天道无常,陷入更深的叹息中了。“且”是“姑且”、“聊且”的意思。“阴晴未定”是感叹世事的翻覆无定,或许还有政治上的寓意。下片末句与上片“万事原来有命”句呼应,又回到“命”上去了,由此可见作者的生活态度是强作达观而实则颓唐。
xī jiāng yuè
西江月
shì shì duǎn rú chūn mèng, rén qíng báo shì qiū yún.
世事短如春梦,人情薄似秋云。
bù xū jì jiào kǔ láo xīn.
不须计较苦劳心。
wàn shì yuán lái yǒu mìng.
万事原来有命。
xìng yù sān bēi jiǔ hǎo, kuàng féng yī duǒ huā xīn.
幸遇三杯酒好,况逢一朵花新。
piàn shí huān xiào qiě xiāng qīn.
片时欢笑且相亲。
míng rì yīn qíng wèi dìng.
明日阴晴未定。
zhū dūn rú (1081-1159),zì xī zhēn ,luò yáng rén 。lì bīng bù láng zhōng 、lín ān fǔ tōng pàn 、mì shū láng 、dōu guān yuán wài láng 、liǎng zhè dōng lù tí diǎn xíng yù ,zhì shì ,jū jiā hé 。shào xìng èr shí jiǔ nián (1159)zú 。yǒu cí sān juàn ,míng 《qiáo gē 》。zhū dūn rú huò dé “cí jun4 ”zhī míng ,yǔ “shī jun4 ”chén yǔ yì děng bìng chēng wéi “luò zhōng bā jun4 ” (lóu yào 《bá zhū yán hè hè fù jí sòng lǘ qiū shǐ jun1 shī 》)
zhè shǒu xiǎo cí yǐ sàn wén yǔ jù rù cí ,biǎo xiàn le cí rén mù nián duì shì qíng de yī zhǒng chè wù ,liú lù chū yī zhǒng xián shì kuàng yuǎn de fēng zhì 。qǐ shǒu èr jù “shì shì duǎn rú chūn mèng ,rén qíng báo sì qiū yún ”,shì bǎo hán xīn suān de bǐ chù 。zhè liǎng jù shǔ duì gōng chàng ,jí zhōng dì 、xíng xiàng dì biǎo dá le zuò zhě duì rén shēng de rèn shí 。“duǎn rú chūn mèng ”、“báo sì qiū yún ”de bǐ yù yùn tiē ér zì rán 。jiē xià lái ,bǐ fēng yī zhuǎn ,bǎ shì shì rén qíng de zhǒng zhǒng biàn huà yǔ biǎo xiàn guī jié wéi “mìng ”de lì liàng 。“yuán lái ”èr zì ,tòu lù chū yī zhǒng wú kě rú hé de shén qíng ,yòu yǐn hán jǐ fèn jī fèn 。qiáng dà de mìng yùn zhī shén miàn qián tā gǎn dào wú néng wéi lì ,yú shì xiāo jí dì fàng qì le kàng zhēng :“bú xū jì jiào kǔ láo xīn ”,yǔ qì jiān hán yǒu duì zì jǐ zǎo nián zhuī qiú de huǐ yì hé zì cháo 。“jì jiào ”,suàn jì zhī yì 。zhè liǎng jù dǎo zhuāng ,bú zhī shì wéi le zhào gù yā yùn ,yě yǒu bǎ yì sī de zhòng diǎn luò xià jù de yīn sù 。qíng diào yóu chén zhòng dào qīng sōng ,yě fǎn yìng le cí rén cóng dùn wù zhōng dé dào jiě tuō de xīn qíng 。
“xìng yù sān bēi jiǔ hǎo ,kuàng féng yī duǒ huā xīn ”cí rén zhuǎn ér jí shí háng lè ,chén mí yú měi jiǔ xiān huā zhī zhōng 。“xìng yù ”、“kuàng féng ”děng zì dài lái yī zhǒng qīn qiē gǎn ,“jiǔ hǎo ”、“huā xīn ”zé shì yú yuè zhī qíng de xiě zhào 。“sān bēi ”、“yī duǒ ”duì jǔ ,gěi rén yǐ xiān míng de yìn xiàng 。
shàng xià wén dōu shì yì lùn ,shǐ dé zhè shǔ duì gōng qiǎo de liǎng jù yóu qí xiǎn dé qīng xīn yǒu qù 。zhe mò bú duō ,zhǔ rén gōng nà zhǒng dé lè qiě lè de shēng huó qíng tài huó tuō tuō dì zhǎn xiàn chū lái 。jié yǔ liǎng jù ,suī yǐ “piàn shí huān xiào qiě xiàng qīn ”zì ān zì wèi ,rán ér zhì yú “míng rì yīn qíng wèi dìng ”,zé yòu shì tiān dào wú cháng ,xiàn rù gèng shēn de tàn xī zhōng le 。“qiě ”shì “gū qiě ”、“liáo qiě ”de yì sī 。“yīn qíng wèi dìng ”shì gǎn tàn shì shì de fān fù wú dìng ,huò xǔ hái yǒu zhèng zhì shàng de yù yì 。xià piàn mò jù yǔ shàng piàn “wàn shì yuán lái yǒu mìng ”jù hū yīng ,yòu huí dào “mìng ”shàng qù le ,yóu cǐ kě jiàn zuò zhě de shēng huó tài dù shì qiáng zuò dá guān ér shí zé tuí táng 。
xī jiāng yuè
xī jiāng yuè
shì shì duǎn rú chūn mèng, rén qíng báo shì qiū yún.
shì shì duǎn rú chūn mèng ,rén qíng báo sì qiū yún 。
bù xū jì jiào kǔ láo xīn.
bú xū jì jiào kǔ láo xīn 。
wàn shì yuán lái yǒu mìng.
wàn shì yuán lái yǒu mìng 。
xìng yù sān bēi jiǔ hǎo, kuàng féng yī duǒ huā xīn.
xìng yù sān bēi jiǔ hǎo ,kuàng féng yī duǒ huā xīn 。
piàn shí huān xiào qiě xiāng qīn.
piàn shí huān xiào qiě xiàng qīn 。
míng rì yīn qíng wèi dìng.
míng rì yīn qíng wèi dìng 。