朝代:宋代
作者:晏几道
原文:
晏几道(1030-1106,一说1038—1110 ,一说1038-1112),男,汉族,字叔原,号小山,著名词人,抚州临川文港沙河(今属江西省南昌市进贤县)人。晏殊第七子。历任颍昌府许田镇监、乾宁军通判、开封府判官等。性孤傲,晚年家境中落。词风哀感缠绵、清壮顿挫。一般讲到北宋词人时,称晏殊为大晏,称晏几道为小晏。《雪浪斋日记》云:“晏叔原工小词,不愧六朝宫掖体。”如《鹧鸪天》中的“舞低杨柳楼心月,歌尽桃花扇底风”等等词句,备受人们的赞赏。
翻译
留人留不住,情人在醉中解缆随着兰舟远去。一只船桨划出碧波漫漫春江路,霎时过尽黄莺啼叫处。渡口上杨柳青青,枝枝叶叶是离情。此地别后书信不要再寄,画楼欢情已化作残云断雨,一场春梦,了封锁痕迹,都是虚幻无凭。
注释
留人不住二句:郑文宝《柳枝词》:“亭亭画舸系春潭,直到行人酒半酣。不管烟波与风雨,载将离恨过江南。”此处翻用其意。
兰舟:木兰舟,以木兰树所造之船。此处泛指船只。2、渡头杨柳二句:刘禹锡《杨柳词》:“长安陌上无穷柳,唯有垂杨管别离。”此处化用其意。
锦书:书信的美称。前秦苏若兰织锦为字成回文诗,寄给丈夫窦滔。后世泛称情书为锦书。
云雨:隐喻男女交合之欢。
起笔“留人不住”四字,扼要地写出送者、行者双方不同的情态,一个曾诚意挽留,一个却去意已定。“留”而“不住”,故启末二句之怨思。次句写分手前的饯行酒宴。席间那个不忍别的送行女子,想必是吃不下去;而即将登舟上路的男子,却喝了个“醉” 。 “一棹碧涛春水路,过尽晓莺啼处”二句紧承“醉上兰舟去”,写的是春晨江景,也是女子揣想情人一路上所经的风光。江中是碧绿的春水,江上有宛啭的莺歌,是那样的宜人。这景象似乎正是轻别的行者轻松愉快的心境的象征。而“渡头杨柳青青,枝枝叶叶离情”则遥应“留人不住”句,是兰舟既发后渡头空余的景物,也是女子主观感觉中的景物,所以那垂柳 “枝枝叶叶”俱含“离情”。以上四句写景,浑然一体,却包含两种不同情感的象征。
结句写情,却突然转折,说出决绝的话,寄语对方“此后锦书休寄”,因为“画楼云雨无凭”,犹言:我们青楼女子是靠不住的,你今后不必来信了,从此割断情感联系吧。其实这是负气之言,其中暗含难言之隐。妓女社会地位低下,没有爱的权利,即使有了倾心的男子,也没有长聚不散之理。彼此结欢之夕,纵使千般恩爱,时过境迁,便“留人不住”了。有感于此,所以干脆叫对方“此后锦书休寄”了。话虽如此,倘不想得到“锦书”,何以特别提到?
总之,结尾两句以怨写爱,抒写出因多情而生绝望、绝望恰表明不忍割舍之情的矛盾情怀。周济《宋四家词选》评曰:“结语殊怨,然不忍割。”此乃深透之语。
qīng píng lè
清平乐
liú rén bú zhù.
留人不住。
zuì jiě lán zhōu qù.
醉解兰舟去。
yī zhào bì tāo chūn shuǐ lù.
一棹碧涛春水路。
guò jǐn xiǎo yīng tí chù.
过尽晓莺啼处。
dù tóu yáng liǔ qīng qīng.
渡头杨柳青青。
zhī zhī yè yè lí qíng.
枝枝叶叶离情。
cǐ hòu jǐn shū xiū jì, huà lóu yún yǔ wú píng.
此后锦书休寄,画楼云雨无凭。
yàn jǐ dào (1030-1106,yī shuō 1038—1110 ,yī shuō 1038-1112),nán ,hàn zú ,zì shū yuán ,hào xiǎo shān ,zhe míng cí rén ,fǔ zhōu lín chuān wén gǎng shā hé (jīn shǔ jiāng xī shěng nán chāng shì jìn xián xiàn )rén 。yàn shū dì qī zǐ 。lì rèn yǐng chāng fǔ xǔ tián zhèn jiān 、qián níng jun1 tōng pàn 、kāi fēng fǔ pàn guān děng 。xìng gū ào ,wǎn nián jiā jìng zhōng luò 。cí fēng āi gǎn chán mián 、qīng zhuàng dùn cuò 。yī bān jiǎng dào běi sòng cí rén shí ,chēng yàn shū wéi dà yàn ,chēng yàn jǐ dào wéi xiǎo yàn 。《xuě làng zhāi rì jì 》yún :“yàn shū yuán gōng xiǎo cí ,bú kuì liù cháo gōng yè tǐ 。”rú 《zhè gū tiān 》zhōng de “wǔ dī yáng liǔ lóu xīn yuè ,gē jìn táo huā shàn dǐ fēng ”děng děng cí jù ,bèi shòu rén men de zàn shǎng 。
fān yì
liú rén liú bú zhù ,qíng rén zài zuì zhōng jiě lǎn suí zhe lán zhōu yuǎn qù 。yī zhī chuán jiǎng huá chū bì bō màn màn chūn jiāng lù ,shà shí guò jìn huáng yīng tí jiào chù 。dù kǒu shàng yáng liǔ qīng qīng ,zhī zhī yè yè shì lí qíng 。cǐ dì bié hòu shū xìn bú yào zài jì ,huà lóu huān qíng yǐ huà zuò cán yún duàn yǔ ,yī chǎng chūn mèng ,le fēng suǒ hén jì ,dōu shì xū huàn wú píng 。
zhù shì
liú rén bú zhù èr jù :zhèng wén bǎo 《liǔ zhī cí 》:“tíng tíng huà gě xì chūn tán ,zhí dào háng rén jiǔ bàn hān 。bú guǎn yān bō yǔ fēng yǔ ,zǎi jiāng lí hèn guò jiāng nán 。”cǐ chù fān yòng qí yì 。
lán zhōu :mù lán zhōu ,yǐ mù lán shù suǒ zào zhī chuán 。cǐ chù fàn zhǐ chuán zhī 。2、dù tóu yáng liǔ èr jù :liú yǔ xī 《yáng liǔ cí 》:“zhǎng ān mò shàng wú qióng liǔ ,wéi yǒu chuí yáng guǎn bié lí 。”cǐ chù huà yòng qí yì 。
jǐn shū :shū xìn de měi chēng 。qián qín sū ruò lán zhī jǐn wéi zì chéng huí wén shī ,jì gěi zhàng fū dòu tāo 。hòu shì fàn chēng qíng shū wéi jǐn shū 。
yún yǔ :yǐn yù nán nǚ jiāo hé zhī huān 。
qǐ bǐ “liú rén bú zhù ”sì zì ,è yào dì xiě chū sòng zhě 、háng zhě shuāng fāng bú tóng de qíng tài ,yī gè céng chéng yì wǎn liú ,yī gè què qù yì yǐ dìng 。“liú ”ér “bú zhù ”,gù qǐ mò èr jù zhī yuàn sī 。cì jù xiě fèn shǒu qián de jiàn háng jiǔ yàn 。xí jiān nà gè bú rěn bié de sòng háng nǚ zǐ ,xiǎng bì shì chī bú xià qù ;ér jí jiāng dēng zhōu shàng lù de nán zǐ ,què hē le gè “zuì ” 。 “yī zhào bì tāo chūn shuǐ lù ,guò jìn xiǎo yīng tí chù ”èr jù jǐn chéng “zuì shàng lán zhōu qù ”,xiě de shì chūn chén jiāng jǐng ,yě shì nǚ zǐ chuāi xiǎng qíng rén yī lù shàng suǒ jīng de fēng guāng 。jiāng zhōng shì bì lǜ de chūn shuǐ ,jiāng shàng yǒu wǎn zhuàn de yīng gē ,shì nà yàng de yí rén 。zhè jǐng xiàng sì hū zhèng shì qīng bié de háng zhě qīng sōng yú kuài de xīn jìng de xiàng zhēng 。ér “dù tóu yáng liǔ qīng qīng ,zhī zhī yè yè lí qíng ”zé yáo yīng “liú rén bú zhù ”jù ,shì lán zhōu jì fā hòu dù tóu kōng yú de jǐng wù ,yě shì nǚ zǐ zhǔ guān gǎn jiào zhōng de jǐng wù ,suǒ yǐ nà chuí liǔ “zhī zhī yè yè ”jù hán “lí qíng ”。yǐ shàng sì jù xiě jǐng ,hún rán yī tǐ ,què bāo hán liǎng zhǒng bú tóng qíng gǎn de xiàng zhēng 。
jié jù xiě qíng ,què tū rán zhuǎn shé ,shuō chū jué jué de huà ,jì yǔ duì fāng “cǐ hòu jǐn shū xiū jì ”,yīn wéi “huà lóu yún yǔ wú píng ”,yóu yán :wǒ men qīng lóu nǚ zǐ shì kào bú zhù de ,nǐ jīn hòu bú bì lái xìn le ,cóng cǐ gē duàn qíng gǎn lián xì ba 。qí shí zhè shì fù qì zhī yán ,qí zhōng àn hán nán yán zhī yǐn 。jì nǚ shè huì dì wèi dī xià ,méi yǒu ài de quán lì ,jí shǐ yǒu le qīng xīn de nán zǐ ,yě méi yǒu zhǎng jù bú sàn zhī lǐ 。bǐ cǐ jié huān zhī xī ,zòng shǐ qiān bān ēn ài ,shí guò jìng qiān ,biàn “liú rén bú zhù ”le 。yǒu gǎn yú cǐ ,suǒ yǐ gàn cuì jiào duì fāng “cǐ hòu jǐn shū xiū jì ”le 。huà suī rú cǐ ,tǎng bú xiǎng dé dào “jǐn shū ”,hé yǐ tè bié tí dào ?
zǒng zhī ,jié wěi liǎng jù yǐ yuàn xiě ài ,shū xiě chū yīn duō qíng ér shēng jué wàng 、jué wàng qià biǎo míng bú rěn gē shě zhī qíng de máo dùn qíng huái 。zhōu jì 《sòng sì jiā cí xuǎn 》píng yuē :“jié yǔ shū yuàn ,rán bú rěn gē 。”cǐ nǎi shēn tòu zhī yǔ 。
qīng píng lè
qīng píng lè
liú rén bú zhù.
liú rén bú zhù 。
zuì jiě lán zhōu qù.
zuì jiě lán zhōu qù 。
yī zhào bì tāo chūn shuǐ lù.
yī zhào bì tāo chūn shuǐ lù 。
guò jǐn xiǎo yīng tí chù.
guò jìn xiǎo yīng tí chù 。
dù tóu yáng liǔ qīng qīng.
dù tóu yáng liǔ qīng qīng 。
zhī zhī yè yè lí qíng.
zhī zhī yè yè lí qíng 。
cǐ hòu jǐn shū xiū jì, huà lóu yún yǔ wú píng.
cǐ hòu jǐn shū xiū jì ,huà lóu yún yǔ wú píng 。