朝代:先秦
作者:佚名
原文:
翻译
孔子路过泰山边,有个妇人在坟墓旁哭得很悲伤。孔子扶着车前的伏手板听着,派子路问她说:“你这样哭,真好像不止一次遭遇到不幸了。”她就说:“是啊!以前我公公死在老虎口中,我丈夫也死在老虎口中,现在我儿子又被虎咬死了。”孔子说:“为什么不离开这里呢?”妇女回答说:“(因为)这里没有残暴的政令。”孔子说:“子路要记住,残暴的政令比老虎还要可怕!”
注释
(1)式:同“轼”,车前的伏手板,这里用作动词 扶着车前的扶手板。
(2)子路(前542——前480):孔子弟子,鲁国卞(今山东省泗水县)人,仲氏,名由,一字季路。
(3)壹:真是,实在。(4)而:乃。
(5)然:是这样的。
(6)舅:丈夫的父亲(指公公)。古以舅姑称公婆。
(7)焉:于此,在此。
(8)去:离开。
(9)苛政:繁重的徭役赋税。
(10)小子:古时长辈对晚辈,或老师对学生的称呼。
(11)识(zhì):同“志”,记住。
kē zhèng měng yú hǔ
苛政猛于虎
kǒng zǐ guò tài shān cè , yǒu fù rén kū yú mù zhě ér āi, fū zǐ shì ér tīng zhī, shǐ zǐ lù wèn zhī, yuē:" zi zhī kū yě, yī shì zhòng yǒu yōu zhě.
孔子过泰山侧 ,有妇人哭于墓者而哀,夫子式而听之,使子路问之,曰:“子之哭也,壹似重有忧者。
" ér yuē:" rán.
”而曰:“然。
xī zhě wú jiù sǐ yú hǔ, wú fū yòu sǐ yān, jīn wú zi yòu sǐ yān.
昔者吾舅死于虎,吾夫又死焉,今吾子又死焉。
" fū zǐ yuē:" hé wéi bù qù yě?" yuē:" wú kē zhèng.
”夫子曰:“何为不去也?”曰:“无苛政。
" fū zǐ yuē:" xiǎo zi shí zhī: kē zhèng měng yú hǔ yě.
”夫子曰:“小子识之:苛政猛于虎也。
" chū zì shí sān jīng zhù shū běn lǐ jì tán gōng xià.
”出自《十三经注疏》本《礼记·檀弓下》。
fān yì
kǒng zǐ lù guò tài shān biān ,yǒu gè fù rén zài fén mù páng kū dé hěn bēi shāng 。kǒng zǐ fú zhe chē qián de fú shǒu bǎn tīng zhe ,pài zǐ lù wèn tā shuō :“nǐ zhè yàng kū ,zhēn hǎo xiàng bú zhǐ yī cì zāo yù dào bú xìng le 。”tā jiù shuō :“shì ā !yǐ qián wǒ gōng gōng sǐ zài lǎo hǔ kǒu zhōng ,wǒ zhàng fū yě sǐ zài lǎo hǔ kǒu zhōng ,xiàn zài wǒ ér zǐ yòu bèi hǔ yǎo sǐ le 。”kǒng zǐ shuō :“wéi shí me bú lí kāi zhè lǐ ne ?”fù nǚ huí dá shuō :“(yīn wéi )zhè lǐ méi yǒu cán bào de zhèng lìng 。”kǒng zǐ shuō :“zǐ lù yào jì zhù ,cán bào de zhèng lìng bǐ lǎo hǔ hái yào kě pà !”
zhù shì
(1)shì :tóng “shì ”,chē qián de fú shǒu bǎn ,zhè lǐ yòng zuò dòng cí fú zhe chē qián de fú shǒu bǎn 。
(2)zǐ lù (qián 542——qián 480):kǒng zǐ dì zǐ ,lǔ guó biàn (jīn shān dōng shěng sì shuǐ xiàn )rén ,zhòng shì ,míng yóu ,yī zì jì lù 。
(3)yī :zhēn shì ,shí zài 。(4)ér :nǎi 。
(5)rán :shì zhè yàng de 。
(6)jiù :zhàng fū de fù qīn (zhǐ gōng gōng )。gǔ yǐ jiù gū chēng gōng pó 。
(7)yān :yú cǐ ,zài cǐ 。
(8)qù :lí kāi 。
(9)kē zhèng :fán zhòng de yáo yì fù shuì 。
(10)xiǎo zǐ :gǔ shí zhǎng bèi duì wǎn bèi ,huò lǎo shī duì xué shēng de chēng hū 。
(11)shí (zhì):tóng “zhì ”,jì zhù 。
kē zhèng měng yú hǔ
kē zhèng měng yú hǔ
kǒng zǐ guò tài shān cè , yǒu fù rén kū yú mù zhě ér āi, fū zǐ shì ér tīng zhī, shǐ zǐ lù wèn zhī, yuē:" zi zhī kū yě, yī shì zhòng yǒu yōu zhě.
kǒng zǐ guò tài shān cè ,yǒu fù rén kū yú mù zhě ér āi ,fū zǐ shì ér tīng zhī ,shǐ zǐ lù wèn zhī ,yuē :“zǐ zhī kū yě ,yī sì zhòng yǒu yōu zhě 。
" ér yuē:" rán.
”ér yuē :“rán 。
xī zhě wú jiù sǐ yú hǔ, wú fū yòu sǐ yān, jīn wú zi yòu sǐ yān.
xī zhě wú jiù sǐ yú hǔ ,wú fū yòu sǐ yān ,jīn wú zǐ yòu sǐ yān 。
" fū zǐ yuē:" hé wéi bù qù yě?" yuē:" wú kē zhèng.
”fū zǐ yuē :“hé wéi bú qù yě ?”yuē :“wú kē zhèng 。
" fū zǐ yuē:" xiǎo zi shí zhī: kē zhèng měng yú hǔ yě.
”fū zǐ yuē :“xiǎo zǐ shí zhī :kē zhèng měng yú hǔ yě 。
" chū zì shí sān jīng zhù shū běn lǐ jì tán gōng xià.
”chū zì 《shí sān jīng zhù shū 》běn 《lǐ jì ·tán gōng xià 》。