朝代:清代
作者:纳兰性德
原文:
纳兰性德(1655-1685),满洲人,字容若,号楞伽山人,清代最著名词人之一。其诗词“纳兰词”在清代以至整个中国词坛上都享有很高的声誉,在中国文学史上也占有光采夺目的一席。他生活于满汉融合时期,其贵族家庭兴衰具有关联于王朝国事的典型性。虽侍从帝王,却向往经历平淡。特殊的生活环境背景,加之个人的超逸才华,使其诗词创作呈现出独特的个性和鲜明的艺术风格。流传至今的《木兰花令·拟古决绝词》——“人生若只如初见,何事秋风悲画扇?等闲变却故人心,却道故人心易变。”富于意境,是其众多代表作之一。
翻译
这连绵不断的雨如同剪不断的哀愁,依稀记得去年我们到杏花园游玩,还一起攀上枝头摘取花枝,比赛谁最轻盈利落。
香炉中的熏烟轻轻地萦绕,双袖在炉火映照中泛着紫红的颜色,身着青衫而脸上胀红了酒晕。人间何其广大,竟然还是无处寻觅、亦无处寄托那一份多情。
注释
①伏雨:指连绵不断的雨。杜甫《秋雨叹》诗:“阑风伏雨秋纷纷,四海八荒同一云。”
②高摘:攀高折花。
③斗轻盈:与同伴比赛看谁的动作更迅捷轻快。轻盈,多用以形容女子体态的轻快、灵活。
④炉烟:香炉中的熏烟。
⑤酒晕:喝完酒后脸上泛起的红晕。陆游《宴西楼》诗:“烛光低映珠帐丽,酒晕徐添玉颊红。”
这是一首相思之作,却不同于那种甜蜜憧憬的怀想,亦不是刻骨铭心的感念。如果一定要用一个词来形容这首小令,那么非此二字莫可当得:阑珊。
所谓“那能还傍杏花行。去年高摘斗轻盈”,正是“春花秋月,触绪还伤”的另一番写照。当年他曾和她一起攀上杏树枝头摘取花枝,比赛谁最轻盈利落,而今的杏花春雨一如往昔,而佳人已逝,以至于唯恐再见到杏花,触动自己的伤心事。睹物伤情,算是中国诗歌由来已久的传统。
转到下片,出现一组精工的对句:“漫惹炉烟双袖紫,空将酒晕一衫青。”这两句解释出来,就是熏炉上的烟气轻轻萦绕,双袖在炉火中映出紫红的颜色,身着青衫而脸上泛出了酒晕。句中一个“漫惹”,一个“空将”,极写无聊之态。这里纳兰仿佛是说,我现在多么无趣啊,恍恍惚惚,呆呆地烤着炉火,饮着乏味的酒,忽忽悠悠就醉了,我也不知是为了什么,我也不知要做什么。
尾句,作者舍弃了一切描写与对仗,平平呵出:人间何处问多情。以人间之广大,竟然还是无处寻觅、亦无处寄托那一份多情。看似平淡的一句话,却实已把天地逼仄到了极处。这正是“谁念西风独自凉”的境界,西风遍吹,而独有我感到了深深的凉意。天地广大,而唯有我心怀迂曲,无处排遣,无处寄托。
huàn xī shā
浣溪沙
fú yǔ cháo hán chóu bù shèng, nà néng hái bàng xìng huā xíng.
伏雨朝寒愁不胜,那能还傍杏花行。
qù nián gāo zhāi dòu qīng yíng.
去年高摘斗轻盈。
màn rě lú yān shuāng xiù zǐ, kōng jiāng jiǔ yūn yī shān qīng.
漫惹炉烟双袖紫,空将酒晕一衫青。
rén jiān hé chǔ wèn duō qíng.
人间何处问多情。
nà lán xìng dé (1655-1685),mǎn zhōu rén ,zì róng ruò ,hào léng gā shān rén ,qīng dài zuì zhe míng cí rén zhī yī 。qí shī cí “nà lán cí ”zài qīng dài yǐ zhì zhěng gè zhōng guó cí tán shàng dōu xiǎng yǒu hěn gāo de shēng yù ,zài zhōng guó wén xué shǐ shàng yě zhàn yǒu guāng cǎi duó mù de yī xí 。tā shēng huó yú mǎn hàn róng hé shí qī ,qí guì zú jiā tíng xìng shuāi jù yǒu guān lián yú wáng cháo guó shì de diǎn xíng xìng 。suī shì cóng dì wáng ,què xiàng wǎng jīng lì píng dàn 。tè shū de shēng huó huán jìng bèi jǐng ,jiā zhī gè rén de chāo yì cái huá ,shǐ qí shī cí chuàng zuò chéng xiàn chū dú tè de gè xìng hé xiān míng de yì shù fēng gé 。liú chuán zhì jīn de 《mù lán huā lìng ·nǐ gǔ jué jué cí 》——“rén shēng ruò zhī rú chū jiàn ,hé shì qiū fēng bēi huà shàn ?děng xián biàn què gù rén xīn ,què dào gù rén xīn yì biàn 。”fù yú yì jìng ,shì qí zhòng duō dài biǎo zuò zhī yī 。
fān yì
zhè lián mián bú duàn de yǔ rú tóng jiǎn bú duàn de āi chóu ,yī xī jì dé qù nián wǒ men dào xìng huā yuán yóu wán ,hái yī qǐ pān shàng zhī tóu zhāi qǔ huā zhī ,bǐ sài shuí zuì qīng yíng lì luò 。
xiāng lú zhōng de xūn yān qīng qīng dì yíng rào ,shuāng xiù zài lú huǒ yìng zhào zhōng fàn zhe zǐ hóng de yán sè ,shēn zhe qīng shān ér liǎn shàng zhàng hóng le jiǔ yūn 。rén jiān hé qí guǎng dà ,jìng rán hái shì wú chù xún mì 、yì wú chù jì tuō nà yī fèn duō qíng 。
zhù shì
①fú yǔ :zhǐ lián mián bú duàn de yǔ 。dù fǔ 《qiū yǔ tàn 》shī :“lán fēng fú yǔ qiū fēn fēn ,sì hǎi bā huāng tóng yī yún 。”
②gāo zhāi :pān gāo shé huā 。
③dòu qīng yíng :yǔ tóng bàn bǐ sài kàn shuí de dòng zuò gèng xùn jié qīng kuài 。qīng yíng ,duō yòng yǐ xíng róng nǚ zǐ tǐ tài de qīng kuài 、líng huó 。
④lú yān :xiāng lú zhōng de xūn yān 。
⑤jiǔ yūn :hē wán jiǔ hòu liǎn shàng fàn qǐ de hóng yūn 。lù yóu 《yàn xī lóu 》shī :“zhú guāng dī yìng zhū zhàng lì ,jiǔ yūn xú tiān yù jiá hóng 。”
zhè shì yī shǒu xiàng sī zhī zuò ,què bú tóng yú nà zhǒng tián mì chōng jǐng de huái xiǎng ,yì bú shì kè gǔ míng xīn de gǎn niàn 。rú guǒ yī dìng yào yòng yī gè cí lái xíng róng zhè shǒu xiǎo lìng ,nà me fēi cǐ èr zì mò kě dāng dé :lán shān 。
suǒ wèi “nà néng hái bàng xìng huā háng 。qù nián gāo zhāi dòu qīng yíng ”,zhèng shì “chūn huā qiū yuè ,chù xù hái shāng ”de lìng yī fān xiě zhào 。dāng nián tā céng hé tā yī qǐ pān shàng xìng shù zhī tóu zhāi qǔ huā zhī ,bǐ sài shuí zuì qīng yíng lì luò ,ér jīn de xìng huā chūn yǔ yī rú wǎng xī ,ér jiā rén yǐ shì ,yǐ zhì yú wéi kǒng zài jiàn dào xìng huā ,chù dòng zì jǐ de shāng xīn shì 。dǔ wù shāng qíng ,suàn shì zhōng guó shī gē yóu lái yǐ jiǔ de chuán tǒng 。
zhuǎn dào xià piàn ,chū xiàn yī zǔ jīng gōng de duì jù :“màn rě lú yān shuāng xiù zǐ ,kōng jiāng jiǔ yūn yī shān qīng 。”zhè liǎng jù jiě shì chū lái ,jiù shì xūn lú shàng de yān qì qīng qīng yíng rào ,shuāng xiù zài lú huǒ zhōng yìng chū zǐ hóng de yán sè ,shēn zhe qīng shān ér liǎn shàng fàn chū le jiǔ yūn 。jù zhōng yī gè “màn rě ”,yī gè “kōng jiāng ”,jí xiě wú liáo zhī tài 。zhè lǐ nà lán fǎng fó shì shuō ,wǒ xiàn zài duō me wú qù ā ,huǎng huǎng hū hū ,dāi dāi dì kǎo zhe lú huǒ ,yǐn zhe fá wèi de jiǔ ,hū hū yōu yōu jiù zuì le ,wǒ yě bú zhī shì wéi le shí me ,wǒ yě bú zhī yào zuò shí me 。
wěi jù ,zuò zhě shě qì le yī qiē miáo xiě yǔ duì zhàng ,píng píng hē chū :rén jiān hé chù wèn duō qíng 。yǐ rén jiān zhī guǎng dà ,jìng rán hái shì wú chù xún mì 、yì wú chù jì tuō nà yī fèn duō qíng 。kàn sì píng dàn de yī jù huà ,què shí yǐ bǎ tiān dì bī zè dào le jí chù 。zhè zhèng shì “shuí niàn xī fēng dú zì liáng ”de jìng jiè ,xī fēng biàn chuī ,ér dú yǒu wǒ gǎn dào le shēn shēn de liáng yì 。tiān dì guǎng dà ,ér wéi yǒu wǒ xīn huái yū qǔ ,wú chù pái qiǎn ,wú chù jì tuō 。
huàn xī shā
huàn xī shā
fú yǔ cháo hán chóu bù shèng, nà néng hái bàng xìng huā xíng.
fú yǔ cháo hán chóu bú shèng ,nà néng hái bàng xìng huā háng 。
qù nián gāo zhāi dòu qīng yíng.
qù nián gāo zhāi dòu qīng yíng 。
màn rě lú yān shuāng xiù zǐ, kōng jiāng jiǔ yūn yī shān qīng.
màn rě lú yān shuāng xiù zǐ ,kōng jiāng jiǔ yūn yī shān qīng 。
rén jiān hé chǔ wèn duō qíng.
rén jiān hé chù wèn duō qíng 。