朝代:先秦
作者:佚名
原文:
翻译
漫步城东门,美女多若天上云。虽然多若云,非我所思人。唯此素衣绿头巾,令我爱在心。
漫步城门外,美女多若茅花白。虽若茅花白,亦非我所怀。唯此素衣红佩巾,可娱可相爱。
注释
①东门:城东门。
②如云:形容众多。
③匪:非。思存:想念。思:语助词。存:一说在;一说念;一说慰籍。
④缟(gǎo 稿):白色;素白绢。綦(qí 其)巾:暗绿色头巾。
⑤聊:愿。员(yún 云):同“云”,语助词。
⑥闉闍(yīn dū 因都):外城门。
⑦荼:茅花,白色。茅花开时一片皆白,此亦形容女子众多。
⑧且(jū 居):语助词。一说慰籍。
⑨茹藘(rú lǘ 如驴):茜草,其根可制作绛红色染料,此指绛红色蔽膝。“缟衣”、“綦巾”、“茹藘”之服,均显示此女身份之贫贱。
郑之春月,也确如姚际恒所说,乃是“士女出游”、谈情说爱的美妙时令。《郑风·溱洧》一诗说,在清波映漾的溱水、洧水之畔,更有“殷且盈”的青年男女,“秉兰”相会、笑语“相谑”,互相赠送着象征爱情的“芍药”之花。此诗所展示的,则是男女聚会于郑都东门外的一幕,那景象之动人,也决不逊色于“溱洧”水畔。“出其东门,有女如云”、“出其闉阇,有女如荼”——二章复叠,妙在均从男主人公眼中写来,表现着一种突见众多美女时的惊讶和赞叹。“如云”状貌众女之体态轻盈,在飞彩流丹中,愈显得衣饰鲜丽、缤纷照眼;“如荼”表现众女之青春美好,恰似菅茅之花盛开,愈见得笑靥灿然、生气蓬勃。面对着如许众多的美丽女子,纵然是枯木、顽石,恐怕也要目注神移、怦然动心的。
在迈出城门的刹那间,此诗的主人公也被这“如云”、“如荼”的美女吸引了。那毫不掩饰的赞叹之语,正表露着这份突然涌动的不自禁之情。然而,人的感情是奇特的,“爱情”则更要微妙难猜:“虽则如云,匪我思存”、“虽则如荼,匪我思且”——在众多美女前怦然心动的主人公,真要作出内心所爱的选择时,吐语竟如此出人意料。两个“虽则……匪我……”的转折句,正以无可动摇的语气,表现着主人公的情有独钟。好奇的读者自然要打听:他那幸运的恋人而今安在?“缟衣綦巾,聊乐我员”、“缟衣茹藘,聊可与娱”二句,即带着无限的喜悦和自豪,将这位恋人推到了你的眼前。如果你还知道,“缟衣綦巾”、“缟衣茹藘”,均为“女服之贫贱者”(朱熹),恐怕在惊奇之际,更会对主人公肃然起敬:原来他所情有独钟的,竟是这样一位素衣绿巾的贫贱之女!只要两心相知,何论贵贱贫富——这便是弥足珍惜的真挚爱情。主人公以断然的语气,否定了对“如云”、“如荼”美女的选择,而以喜悦和自豪的结句,独许那“缟衣茹藘”的心上人,也足见他对伊人的相爱之深。
由此回看诗章之开篇,那对东门外“如云”、“如荼”美女的赞叹,其实都只是一种渲染和反衬。当诗情逆转时,那盛妆华服的众女,便全在“缟衣綦巾”心上人的对照下黯然失色了。这是主人公至深至真的爱情所投射于诗中的最动人的光彩,在它的照耀下,贫贱之恋获得了超越任何势利的价值和美感。
chū qí dōng mén
出其东门
chū qí dōng mén, yǒu nǚ rú yún.
出其东门,有女如云。
suī zé rú yún, fěi wǒ sī cún.
虽则如云,匪我思存。
gǎo yī qí jīn, liáo lè wǒ yuán.
缟衣綦巾,聊乐我员。
chū qí yīn dū, yǒu nǚ rú tú.
出其闉闍,有女如荼。
suī zé rú tú, fěi wǒ sī qiě.
虽则如荼,匪我思且。
gǎo yī rú lǘ, liáo kě yǔ yú.
缟衣茹藘,聊可与娱。
fān yì
màn bù chéng dōng mén ,měi nǚ duō ruò tiān shàng yún 。suī rán duō ruò yún ,fēi wǒ suǒ sī rén 。wéi cǐ sù yī lǜ tóu jīn ,lìng wǒ ài zài xīn 。
màn bù chéng mén wài ,měi nǚ duō ruò máo huā bái 。suī ruò máo huā bái ,yì fēi wǒ suǒ huái 。wéi cǐ sù yī hóng pèi jīn ,kě yú kě xiàng ài 。
zhù shì
①dōng mén :chéng dōng mén 。
②rú yún :xíng róng zhòng duō 。
③fěi :fēi 。sī cún :xiǎng niàn 。sī :yǔ zhù cí 。cún :yī shuō zài ;yī shuō niàn ;yī shuō wèi jí 。
④gǎo (gǎo gǎo ):bái sè ;sù bái juàn 。qí (qí qí )jīn :àn lǜ sè tóu jīn 。
⑤liáo :yuàn 。yuán (yún yún ):tóng “yún ”,yǔ zhù cí 。
⑥yīn dū (yīn dū yīn dōu ):wài chéng mén 。
⑦tú :máo huā ,bái sè 。máo huā kāi shí yī piàn jiē bái ,cǐ yì xíng róng nǚ zǐ zhòng duō 。
⑧qiě (jū jū ):yǔ zhù cí 。yī shuō wèi jí 。
⑨rú lǘ (rú lǘ rú lǘ ):qiàn cǎo ,qí gēn kě zhì zuò jiàng hóng sè rǎn liào ,cǐ zhǐ jiàng hóng sè bì xī 。“gǎo yī ”、“qí jīn ”、“rú lǘ ”zhī fú ,jun1 xiǎn shì cǐ nǚ shēn fèn zhī pín jiàn 。
zhèng zhī chūn yuè ,yě què rú yáo jì héng suǒ shuō ,nǎi shì “shì nǚ chū yóu ”、tán qíng shuō ài de měi miào shí lìng 。《zhèng fēng ·qín wěi 》yī shī shuō ,zài qīng bō yìng yàng de qín shuǐ 、wěi shuǐ zhī pàn ,gèng yǒu “yīn qiě yíng ”de qīng nián nán nǚ ,“bǐng lán ”xiàng huì 、xiào yǔ “xiàng xuè ”,hù xiàng zèng sòng zhe xiàng zhēng ài qíng de “sháo yào ”zhī huā 。cǐ shī suǒ zhǎn shì de ,zé shì nán nǚ jù huì yú zhèng dōu dōng mén wài de yī mù ,nà jǐng xiàng zhī dòng rén ,yě jué bú xùn sè yú “qín wěi ”shuǐ pàn 。“chū qí dōng mén ,yǒu nǚ rú yún ”、“chū qí yīn dū ,yǒu nǚ rú tú ”——èr zhāng fù dié ,miào zài jun1 cóng nán zhǔ rén gōng yǎn zhōng xiě lái ,biǎo xiàn zhe yī zhǒng tū jiàn zhòng duō měi nǚ shí de jīng yà hé zàn tàn 。“rú yún ”zhuàng mào zhòng nǚ zhī tǐ tài qīng yíng ,zài fēi cǎi liú dān zhōng ,yù xiǎn dé yī shì xiān lì 、bīn fēn zhào yǎn ;“rú tú ”biǎo xiàn zhòng nǚ zhī qīng chūn měi hǎo ,qià sì jiān máo zhī huā shèng kāi ,yù jiàn dé xiào yè càn rán 、shēng qì péng bó 。miàn duì zhe rú xǔ zhòng duō de měi lì nǚ zǐ ,zòng rán shì kū mù 、wán shí ,kǒng pà yě yào mù zhù shén yí 、pēng rán dòng xīn de 。
zài mài chū chéng mén de shā nà jiān ,cǐ shī de zhǔ rén gōng yě bèi zhè “rú yún ”、“rú tú ”de měi nǚ xī yǐn le 。nà háo bú yǎn shì de zàn tàn zhī yǔ ,zhèng biǎo lù zhe zhè fèn tū rán yǒng dòng de bú zì jìn zhī qíng 。rán ér ,rén de gǎn qíng shì qí tè de ,“ài qíng ”zé gèng yào wēi miào nán cāi :“suī zé rú yún ,fěi wǒ sī cún ”、“suī zé rú tú ,fěi wǒ sī qiě ”——zài zhòng duō měi nǚ qián pēng rán xīn dòng de zhǔ rén gōng ,zhēn yào zuò chū nèi xīn suǒ ài de xuǎn zé shí ,tǔ yǔ jìng rú cǐ chū rén yì liào 。liǎng gè “suī zé ……fěi wǒ ……”de zhuǎn shé jù ,zhèng yǐ wú kě dòng yáo de yǔ qì ,biǎo xiàn zhe zhǔ rén gōng de qíng yǒu dú zhōng 。hǎo qí de dú zhě zì rán yào dǎ tīng :tā nà xìng yùn de liàn rén ér jīn ān zài ?“gǎo yī qí jīn ,liáo lè wǒ yuán ”、“gǎo yī rú lǘ ,liáo kě yǔ yú ”èr jù ,jí dài zhe wú xiàn de xǐ yuè hé zì háo ,jiāng zhè wèi liàn rén tuī dào le nǐ de yǎn qián 。rú guǒ nǐ hái zhī dào ,“gǎo yī qí jīn ”、“gǎo yī rú lǘ ”,jun1 wéi “nǚ fú zhī pín jiàn zhě ”(zhū xī ),kǒng pà zài jīng qí zhī jì ,gèng huì duì zhǔ rén gōng sù rán qǐ jìng :yuán lái tā suǒ qíng yǒu dú zhōng de ,jìng shì zhè yàng yī wèi sù yī lǜ jīn de pín jiàn zhī nǚ !zhī yào liǎng xīn xiàng zhī ,hé lùn guì jiàn pín fù ——zhè biàn shì mí zú zhēn xī de zhēn zhì ài qíng 。zhǔ rén gōng yǐ duàn rán de yǔ qì ,fǒu dìng le duì “rú yún ”、“rú tú ”měi nǚ de xuǎn zé ,ér yǐ xǐ yuè hé zì háo de jié jù ,dú xǔ nà “gǎo yī rú lǘ ”de xīn shàng rén ,yě zú jiàn tā duì yī rén de xiàng ài zhī shēn 。
yóu cǐ huí kàn shī zhāng zhī kāi piān ,nà duì dōng mén wài “rú yún ”、“rú tú ”měi nǚ de zàn tàn ,qí shí dōu zhī shì yī zhǒng xuàn rǎn hé fǎn chèn 。dāng shī qíng nì zhuǎn shí ,nà shèng zhuāng huá fú de zhòng nǚ ,biàn quán zài “gǎo yī qí jīn ”xīn shàng rén de duì zhào xià àn rán shī sè le 。zhè shì zhǔ rén gōng zhì shēn zhì zhēn de ài qíng suǒ tóu shè yú shī zhōng de zuì dòng rén de guāng cǎi ,zài tā de zhào yào xià ,pín jiàn zhī liàn huò dé le chāo yuè rèn hé shì lì de jià zhí hé měi gǎn 。
chū qí dōng mén
chū qí dōng mén
chū qí dōng mén, yǒu nǚ rú yún.
chū qí dōng mén ,yǒu nǚ rú yún 。
suī zé rú yún, fěi wǒ sī cún.
suī zé rú yún ,fěi wǒ sī cún 。
gǎo yī qí jīn, liáo lè wǒ yuán.
gǎo yī qí jīn ,liáo lè wǒ yuán 。
chū qí yīn dū, yǒu nǚ rú tú.
chū qí yīn dū ,yǒu nǚ rú tú 。
suī zé rú tú, fěi wǒ sī qiě.
suī zé rú tú ,fěi wǒ sī qiě 。
gǎo yī rú lǘ, liáo kě yǔ yú.
gǎo yī rú lǘ ,liáo kě yǔ yú 。