朝代:宋代
作者:丘处机
原文:
丘处机,乾道,字通密,道号长春子,是道教主流全真道掌教人以及执掌天下道教的宗教领袖。登州栖霞人士(今属山东)。中国金代著名全真道掌教真人、思想家、道教领袖、政治家、文学家、养生学家和医药学家。元世祖时,追封其为“长春演道主教真人”。
上片写梨花开放的时间、风姿、周围的环境。前两句点出梨花开于晚春的寒食节前后,“春游浩荡”表明是芳草萋萋、漫天飞花的暮春季节。“白锦”二句,以白锦和白雪比喻梨花的洁白无瑕与香花烂漫的盛开模样,反用岑参的“忽如一夜春风来,千树万树梨花开”,形象真实而鲜明。“静夜”至上片末,写梨花开放的环境,暮霭沉沉天地阔的静夜里,梨花悄悄地绽放在月光溶溶的夜色中。“冷”字,生动地烘托出宁静、微寒的夜景,使读者想到曹雪芹的“冷月葬花魂”。人间与天上都溶浸在皓月与花色交织而成的氛围中,月光皎洁、花似雪明,给人一种高洁、脱俗的感受。
下片前三句用典,继续以“天姿灵秀”的姑射真人来比喻梨花,《庄子·逍遥游》云:“藐姑射之山,有神人居焉,肌肤若冰雪,绰约若处子。”这三句就是用这典故,这位神人,修养已经达到神化难测的境界,暗写梨花的冰清玉洁与静若处子的仙姿。“万化”诸句写作者的体会与想法。由上句的“神人无功”,这位藐姑射山神人虽有大功,却无意于求功,这正是作者所追求的志向;作者又由梨花的清高绝俗、不与群芳同伍,感慨世俗之人未能欣赏,就好像俗人对作者的清高傲骨未能赏识。毕竟,世人多醉我清醒,这种不食人间烟火、超尘拔世的清凉境界,也只有能进入洞天福地修行的有道者,才能心领神会。此词虽是咏物,实即咏自己,这正是文人咏物词的寄寓手法。此词把梨花独特超群的气质,写得生动鲜明,让人有清新脱俗、灵秀异常的感觉,虽结尾不免落入谈道论教的范围,但仍不失为一首佳作。词人所选取的歌咏之物,往往是个人内在性情与艺术风格的表征,因此丘处机歌咏浩气清英、仙材卓荦的梨花,可以看出其清新脱俗的风格、灵秀异常的神人气息,而表现于作品中,则呈现了清拔脱俗的风格特色。
wú sú niàn líng xū gōng lí huā cí
无俗念·灵虚宫梨花词
chūn yóu hào dàng, shì nián nián hán shí lí huā shí jié.
春游浩荡,是年年、寒食梨花时节。
bái jǐn wú wén xiāng làn màn, yù shù qióng pā duī xuě.
白锦无纹香烂漫,玉树琼葩堆雪。
jìng yè chén chén, fú guāng ǎi ǎi, lěng jìn róng róng yuè.
静夜沉沉,浮光霭霭,冷浸溶溶月。
rén jiān tiān shàng, làn yín xiá zhào tōng chè.
人间天上,烂银霞照通彻。
hún sì gū shè zhēn rén, tiān zī líng xiù, yì qì shū gāo jié.
浑似姑射真人,天姿灵秀,意气舒高洁。
wàn huà cēn cī shuí xìn dào, bù yǔ qún fāng tóng liè.
万化参差谁信道,不与群芳同列。
hào qì qīng yīng, xiān cái zhuō luò, xià tǔ nán fēn bié.
浩气清英,仙材卓荦,下土难分别。
yáo tái guī qù, dòng tiān fāng kàn qīng jué.
瑶台归去,洞天方看清绝。
qiū chù jī ,qián dào ,zì tōng mì ,dào hào zhǎng chūn zǐ ,shì dào jiāo zhǔ liú quán zhēn dào zhǎng jiāo rén yǐ jí zhí zhǎng tiān xià dào jiāo de zōng jiāo lǐng xiù 。dēng zhōu qī xiá rén shì (jīn shǔ shān dōng )。zhōng guó jīn dài zhe míng quán zhēn dào zhǎng jiāo zhēn rén 、sī xiǎng jiā 、dào jiāo lǐng xiù 、zhèng zhì jiā 、wén xué jiā 、yǎng shēng xué jiā hé yī yào xué jiā 。yuán shì zǔ shí ,zhuī fēng qí wéi “zhǎng chūn yǎn dào zhǔ jiāo zhēn rén ”。
shàng piàn xiě lí huā kāi fàng de shí jiān 、fēng zī 、zhōu wéi de huán jìng 。qián liǎng jù diǎn chū lí huā kāi yú wǎn chūn de hán shí jiē qián hòu ,“chūn yóu hào dàng ”biǎo míng shì fāng cǎo qī qī 、màn tiān fēi huā de mù chūn jì jiē 。“bái jǐn ”èr jù ,yǐ bái jǐn hé bái xuě bǐ yù lí huā de jié bái wú xiá yǔ xiāng huā làn màn de shèng kāi mó yàng ,fǎn yòng cén cān de “hū rú yī yè chūn fēng lái ,qiān shù wàn shù lí huā kāi ”,xíng xiàng zhēn shí ér xiān míng 。“jìng yè ”zhì shàng piàn mò ,xiě lí huā kāi fàng de huán jìng ,mù ǎi chén chén tiān dì kuò de jìng yè lǐ ,lí huā qiāo qiāo dì zhàn fàng zài yuè guāng róng róng de yè sè zhōng 。“lěng ”zì ,shēng dòng dì hōng tuō chū níng jìng 、wēi hán de yè jǐng ,shǐ dú zhě xiǎng dào cáo xuě qín de “lěng yuè zàng huā hún ”。rén jiān yǔ tiān shàng dōu róng jìn zài hào yuè yǔ huā sè jiāo zhī ér chéng de fēn wéi zhōng ,yuè guāng jiǎo jié 、huā sì xuě míng ,gěi rén yī zhǒng gāo jié 、tuō sú de gǎn shòu 。
xià piàn qián sān jù yòng diǎn ,jì xù yǐ “tiān zī líng xiù ”de gū shè zhēn rén lái bǐ yù lí huā ,《zhuāng zǐ ·xiāo yáo yóu 》yún :“miǎo gū shè zhī shān ,yǒu shén rén jū yān ,jī fū ruò bīng xuě ,chāo yuē ruò chù zǐ 。”zhè sān jù jiù shì yòng zhè diǎn gù ,zhè wèi shén rén ,xiū yǎng yǐ jīng dá dào shén huà nán cè de jìng jiè ,àn xiě lí huā de bīng qīng yù jié yǔ jìng ruò chù zǐ de xiān zī 。“wàn huà ”zhū jù xiě zuò zhě de tǐ huì yǔ xiǎng fǎ 。yóu shàng jù de “shén rén wú gōng ”,zhè wèi miǎo gū shè shān shén rén suī yǒu dà gōng ,què wú yì yú qiú gōng ,zhè zhèng shì zuò zhě suǒ zhuī qiú de zhì xiàng ;zuò zhě yòu yóu lí huā de qīng gāo jué sú 、bú yǔ qún fāng tóng wǔ ,gǎn kǎi shì sú zhī rén wèi néng xīn shǎng ,jiù hǎo xiàng sú rén duì zuò zhě de qīng gāo ào gǔ wèi néng shǎng shí 。bì jìng ,shì rén duō zuì wǒ qīng xǐng ,zhè zhǒng bú shí rén jiān yān huǒ 、chāo chén bá shì de qīng liáng jìng jiè ,yě zhī yǒu néng jìn rù dòng tiān fú dì xiū háng de yǒu dào zhě ,cái néng xīn lǐng shén huì 。cǐ cí suī shì yǒng wù ,shí jí yǒng zì jǐ ,zhè zhèng shì wén rén yǒng wù cí de jì yù shǒu fǎ 。cǐ cí bǎ lí huā dú tè chāo qún de qì zhì ,xiě dé shēng dòng xiān míng ,ràng rén yǒu qīng xīn tuō sú 、líng xiù yì cháng de gǎn jiào ,suī jié wěi bú miǎn luò rù tán dào lùn jiāo de fàn wéi ,dàn réng bú shī wéi yī shǒu jiā zuò 。cí rén suǒ xuǎn qǔ de gē yǒng zhī wù ,wǎng wǎng shì gè rén nèi zài xìng qíng yǔ yì shù fēng gé de biǎo zhēng ,yīn cǐ qiū chù jī gē yǒng hào qì qīng yīng 、xiān cái zhuó luò de lí huā ,kě yǐ kàn chū qí qīng xīn tuō sú de fēng gé 、líng xiù yì cháng de shén rén qì xī ,ér biǎo xiàn yú zuò pǐn zhōng ,zé chéng xiàn le qīng bá tuō sú de fēng gé tè sè 。
wú sú niàn líng xū gōng lí huā cí
wú sú niàn ·líng xū gōng lí huā cí
chūn yóu hào dàng, shì nián nián hán shí lí huā shí jié.
chūn yóu hào dàng ,shì nián nián 、hán shí lí huā shí jiē 。
bái jǐn wú wén xiāng làn màn, yù shù qióng pā duī xuě.
bái jǐn wú wén xiāng làn màn ,yù shù qióng pā duī xuě 。
jìng yè chén chén, fú guāng ǎi ǎi, lěng jìn róng róng yuè.
jìng yè chén chén ,fú guāng ǎi ǎi ,lěng jìn róng róng yuè 。
rén jiān tiān shàng, làn yín xiá zhào tōng chè.
rén jiān tiān shàng ,làn yín xiá zhào tōng chè 。
hún sì gū shè zhēn rén, tiān zī líng xiù, yì qì shū gāo jié.
hún sì gū shè zhēn rén ,tiān zī líng xiù ,yì qì shū gāo jié 。
wàn huà cēn cī shuí xìn dào, bù yǔ qún fāng tóng liè.
wàn huà cān chà shuí xìn dào ,bú yǔ qún fāng tóng liè 。
hào qì qīng yīng, xiān cái zhuō luò, xià tǔ nán fēn bié.
hào qì qīng yīng ,xiān cái zhuó luò ,xià tǔ nán fèn bié 。
yáo tái guī qù, dòng tiān fāng kàn qīng jué.
yáo tái guī qù ,dòng tiān fāng kàn qīng jué 。