朝代:唐代
作者:韦应物
原文:
韦应物(737~792),中国唐代诗人。汉族,长安(今陕西西安)人。今传有10卷本《韦江州集》、两卷本《韦苏州诗集》、10卷本《韦苏州集》。散文仅存一篇。因出任过苏州刺史,世称“韦苏州”。诗风恬淡高远,以善于写景和描写隐逸生活著称。
翻译
今天郡斋里很冷,忽然想起山中隐居的人。
你一定在涧底打柴,回来以后煮些清苦的饭菜。
想带着一瓢酒去看你,让你在风雨夜里得到些安慰。
可是秋叶落满空山,什么地方能找到你的行迹?
注释
1.寄:寄赠。全椒:今安徽省全椒县,唐属滁州。
2.郡斋:滁州刺史衙署的斋舍。山中客:指全椒县西三十里神山上的道士。
3.涧:山间流水的沟。束:捆。荆薪:杂柴。白石:《神仙传》云:“白石先生者,中黄丈人弟子也,常煮白石为粮,因就白石山居,时人故号曰白石先生。”此指山中道士艰苦的修炼生活。
4.瓢:将干的葫芦挖空,分成两瓣,叫做瓢,用来作盛酒浆的器具。风雨夕:风雨之夜。
5.空山:空寂的深山。行迹:来去的踪迹。
此诗题目叫“寄全椒山中道士”。既然是“寄”,自然会吐露对山中道士的忆念之情。但忆念只是一层,还有更深的一层,需要读者细心领略。
诗的关键在于那个“冷”字。全诗所透露的也正是在这个“冷”字上。首句既是写出郡斋气候的冷,更是写出诗人心头的冷。然后,诗人由于这两种冷而忽然想起山中的道士。山中的道士在这寒冷气候中到涧底去打柴,打柴回来却是“煮白石”。葛洪《神仙传》说有个白石先生,“尝煮白石为粮,因就白石山居。”还有道家修炼,要服食“石英”。那么“山中客”是谁就很清楚了。
道士在山中艰苦修炼,诗人怀念老友,想送一瓢酒去,好让他在这秋风冷雨之夜,得到一点友情的安慰。然而诗人进一层想,他们都是逢山住山、见水止水的人,今天也许在这块石岩边安顿,明天恐怕又迁到别一处什么洞穴安身了。何况秋天来了,满山落叶,连路也不容易找,走过的脚迹自然也给落叶掩没了,因而也不知去何处找对方。
诗虽淡淡写来,却使读者能感到诗人情感上的种种跳荡与反复。开头,是由于郡斋的冷而想到山中的道士,再想到送酒去安慰他,终于又觉得找不着他而无可奈何;而诗人自己心中的寂寞之情,也终于无从消解。
诗人在风雨之夜想起友人,想带着酒去拜访,可见两人的深厚友情。而满山落叶,恐不能相遇,只能寄诗抒情,又流露出淡淡的惆怅。全诗淡淡写来,却于平淡中见深挚,流露出诗人情感上的种种跳荡与反复。开头,是由郡斋的冷而想到山中的道士,又想到送酒去安慰他,终于又觉得找不着他们而无可奈何。而自己的寂寞之情,也就无从排解。
这首诗,看来像是一片萧疏淡远的景,启人想象的却是表面平淡而实则深挚的情。在萧疏中见出空阔,在平淡中见出深挚。这样的用笔,就使人有“一片神行”的感觉,也就是形象思维的巧妙运用。韦应物这首诗,情感和形象的配合十分自然,所谓“化工笔”,也就是这个意思。
jì quán jiāo shān zhōng dào shì
寄全椒山中道士
jīn zhāo jùn zhāi lěng, hū niàn shān zhōng kè.
今朝郡斋冷,忽念山中客。
jiàn dǐ shù jīng xīn, guī lái zhǔ bái shí.
涧底束荆薪,归来煮白石。
yù chí yī piáo jiǔ, yuǎn wèi fēng yǔ xī.
欲持一瓢酒,远慰风雨夕。
luò yè mǎn kōng shān, hé chǔ xún xíng jī.
落叶满空山,何处寻行迹。
wéi yīng wù (737~792),zhōng guó táng dài shī rén 。hàn zú ,zhǎng ān (jīn shǎn xī xī ān )rén 。jīn chuán yǒu 10juàn běn 《wéi jiāng zhōu jí 》、liǎng juàn běn 《wéi sū zhōu shī jí 》、10juàn běn 《wéi sū zhōu jí 》。sàn wén jǐn cún yī piān 。yīn chū rèn guò sū zhōu cì shǐ ,shì chēng “wéi sū zhōu ”。shī fēng tián dàn gāo yuǎn ,yǐ shàn yú xiě jǐng hé miáo xiě yǐn yì shēng huó zhe chēng 。
fān yì
jīn tiān jun4 zhāi lǐ hěn lěng ,hū rán xiǎng qǐ shān zhōng yǐn jū de rén 。
nǐ yī dìng zài jiàn dǐ dǎ chái ,huí lái yǐ hòu zhǔ xiē qīng kǔ de fàn cài 。
xiǎng dài zhe yī piáo jiǔ qù kàn nǐ ,ràng nǐ zài fēng yǔ yè lǐ dé dào xiē ān wèi 。
kě shì qiū yè luò mǎn kōng shān ,shí me dì fāng néng zhǎo dào nǐ de háng jì ?
zhù shì
1.jì :jì zèng 。quán jiāo :jīn ān huī shěng quán jiāo xiàn ,táng shǔ chú zhōu 。
2.jun4 zhāi :chú zhōu cì shǐ yá shǔ de zhāi shě 。shān zhōng kè :zhǐ quán jiāo xiàn xī sān shí lǐ shén shān shàng de dào shì 。
3.jiàn :shān jiān liú shuǐ de gōu 。shù :kǔn 。jīng xīn :zá chái 。bái shí :《shén xiān chuán 》yún :“bái shí xiān shēng zhě ,zhōng huáng zhàng rén dì zǐ yě ,cháng zhǔ bái shí wéi liáng ,yīn jiù bái shí shān jū ,shí rén gù hào yuē bái shí xiān shēng 。”cǐ zhǐ shān zhōng dào shì jiān kǔ de xiū liàn shēng huó 。
4.piáo :jiāng gàn de hú lú wā kōng ,fèn chéng liǎng bàn ,jiào zuò piáo ,yòng lái zuò shèng jiǔ jiāng de qì jù 。fēng yǔ xī :fēng yǔ zhī yè 。
5.kōng shān :kōng jì de shēn shān 。háng jì :lái qù de zōng jì 。
cǐ shī tí mù jiào “jì quán jiāo shān zhōng dào shì ”。jì rán shì “jì ”,zì rán huì tǔ lù duì shān zhōng dào shì de yì niàn zhī qíng 。dàn yì niàn zhī shì yī céng ,hái yǒu gèng shēn de yī céng ,xū yào dú zhě xì xīn lǐng luè 。
shī de guān jiàn zài yú nà gè “lěng ”zì 。quán shī suǒ tòu lù de yě zhèng shì zài zhè gè “lěng ”zì shàng 。shǒu jù jì shì xiě chū jun4 zhāi qì hòu de lěng ,gèng shì xiě chū shī rén xīn tóu de lěng 。rán hòu ,shī rén yóu yú zhè liǎng zhǒng lěng ér hū rán xiǎng qǐ shān zhōng de dào shì 。shān zhōng de dào shì zài zhè hán lěng qì hòu zhōng dào jiàn dǐ qù dǎ chái ,dǎ chái huí lái què shì “zhǔ bái shí ”。gě hóng 《shén xiān chuán 》shuō yǒu gè bái shí xiān shēng ,“cháng zhǔ bái shí wéi liáng ,yīn jiù bái shí shān jū 。”hái yǒu dào jiā xiū liàn ,yào fú shí “shí yīng ”。nà me “shān zhōng kè ”shì shuí jiù hěn qīng chǔ le 。
dào shì zài shān zhōng jiān kǔ xiū liàn ,shī rén huái niàn lǎo yǒu ,xiǎng sòng yī piáo jiǔ qù ,hǎo ràng tā zài zhè qiū fēng lěng yǔ zhī yè ,dé dào yī diǎn yǒu qíng de ān wèi 。rán ér shī rén jìn yī céng xiǎng ,tā men dōu shì féng shān zhù shān 、jiàn shuǐ zhǐ shuǐ de rén ,jīn tiān yě xǔ zài zhè kuài shí yán biān ān dùn ,míng tiān kǒng pà yòu qiān dào bié yī chù shí me dòng xué ān shēn le 。hé kuàng qiū tiān lái le ,mǎn shān luò yè ,lián lù yě bú róng yì zhǎo ,zǒu guò de jiǎo jì zì rán yě gěi luò yè yǎn méi le ,yīn ér yě bú zhī qù hé chù zhǎo duì fāng 。
shī suī dàn dàn xiě lái ,què shǐ dú zhě néng gǎn dào shī rén qíng gǎn shàng de zhǒng zhǒng tiào dàng yǔ fǎn fù 。kāi tóu ,shì yóu yú jun4 zhāi de lěng ér xiǎng dào shān zhōng de dào shì ,zài xiǎng dào sòng jiǔ qù ān wèi tā ,zhōng yú yòu jiào dé zhǎo bú zhe tā ér wú kě nài hé ;ér shī rén zì jǐ xīn zhōng de jì mò zhī qíng ,yě zhōng yú wú cóng xiāo jiě 。
shī rén zài fēng yǔ zhī yè xiǎng qǐ yǒu rén ,xiǎng dài zhe jiǔ qù bài fǎng ,kě jiàn liǎng rén de shēn hòu yǒu qíng 。ér mǎn shān luò yè ,kǒng bú néng xiàng yù ,zhī néng jì shī shū qíng ,yòu liú lù chū dàn dàn de chóu chàng 。quán shī dàn dàn xiě lái ,què yú píng dàn zhōng jiàn shēn zhì ,liú lù chū shī rén qíng gǎn shàng de zhǒng zhǒng tiào dàng yǔ fǎn fù 。kāi tóu ,shì yóu jun4 zhāi de lěng ér xiǎng dào shān zhōng de dào shì ,yòu xiǎng dào sòng jiǔ qù ān wèi tā ,zhōng yú yòu jiào dé zhǎo bú zhe tā men ér wú kě nài hé 。ér zì jǐ de jì mò zhī qíng ,yě jiù wú cóng pái jiě 。
zhè shǒu shī ,kàn lái xiàng shì yī piàn xiāo shū dàn yuǎn de jǐng ,qǐ rén xiǎng xiàng de què shì biǎo miàn píng dàn ér shí zé shēn zhì de qíng 。zài xiāo shū zhōng jiàn chū kōng kuò ,zài píng dàn zhōng jiàn chū shēn zhì 。zhè yàng de yòng bǐ ,jiù shǐ rén yǒu “yī piàn shén háng ”de gǎn jiào ,yě jiù shì xíng xiàng sī wéi de qiǎo miào yùn yòng 。wéi yīng wù zhè shǒu shī ,qíng gǎn hé xíng xiàng de pèi hé shí fèn zì rán ,suǒ wèi “huà gōng bǐ ”,yě jiù shì zhè gè yì sī 。
jì quán jiāo shān zhōng dào shì
jì quán jiāo shān zhōng dào shì
jīn zhāo jùn zhāi lěng, hū niàn shān zhōng kè.
jīn cháo jun4 zhāi lěng ,hū niàn shān zhōng kè 。
jiàn dǐ shù jīng xīn, guī lái zhǔ bái shí.
jiàn dǐ shù jīng xīn ,guī lái zhǔ bái shí 。
yù chí yī piáo jiǔ, yuǎn wèi fēng yǔ xī.
yù chí yī piáo jiǔ ,yuǎn wèi fēng yǔ xī 。
luò yè mǎn kōng shān, hé chǔ xún xíng jī.
luò yè mǎn kōng shān ,hé chù xún háng jì 。