南乡子·好个主人家翻译及注释

翻译
　　你当初只贪图他家里条件好，不问他这人好坏，你就轻易走进了那人家门，做了妓女。发现“那人”病得不成样子，并且容貌丑陋，而你却系上裙儿，强颜欢笑，暂时把“那人”稳住，等待时机的到来。
　　你离开旧主人，没有流下一滴眼泪。当初所谓的“海誓山盟”，不过是一套虚无缥缈的骗人的鬼话。你今日另寻新欢时应当汲取以往轻率上当的教训，否则过上十年八年，新欢也必将和“那人”一样丑陋不堪。

注释
①嗏（chā）：语气助词。
②妆晃：谓样子难看。引申为出丑之意。
③巴巴：可怜巴巴。
④些些：数量，这里指流泪多。
⑤赊：此有渺茫难凭之意。
⑥孩儿，是上对下的通称。

南乡子·好个主人家赏析

　　这是一首赠妓词。写妓女抛弃旧主，另寻新欢，并就此对其进行批评、规劝。语多嘲讽，诙谐有趣。

　　全词共分两大部分。前七句为第一部分，写其抛弃旧主人。起首二句写其轻率。不经了解，便一口咬定那人是“好个主人家”，所以“不问因由便去嗏”，走进了那人家门，做了妓女。轻率难免上当受骗，所幸的是此女有处变不惊的本领。故“病得”三句接写其机智。言其发现“那人”病得不成样子，且容貌丑陋，而她却处变不惊，系上裙儿，强颜欢笑，虚与周旋，暂时把“那人”稳住，等待时机的到来。“别泪”二句写其对旧主人毫无感情，即使离去，也不会流下一滴眼泪。所谓“海誓山盟”，不过是一套虚无缥缈的骗人的鬼话，天方夜谭而已。从而揭示此妓的无情无义。“今日”三句为第二部分，写作者对妓女的赠言。谓其应当汲取以往轻率上当的教训，对人不可轻信，这是今日另寻新欢时所必须“记取”的，否则还要上当受骗，过上十年八年，新欢也必将和“那人”一样丑陋不堪。

　　这首词在艺术风格方面的特点主要是通俗似曲。词中运用了大量的宋元时代的方言俗语，如“嗏”、“妆幌”、“巴巴”、“稳”、“赊”、“孩儿”之类，加上其他一些词语也多取自日常生活中常用的词语，因而形成本词通俗易懂，新鲜活泼的艺术风格。而这类词突破了文人词追求典雅的传统，开后世散曲之先河。

nán xiāng zǐ ·hǎo gè zhǔ rén jiā fān yì jí zhù shì

fān yì
　　nǐ dāng chū zhī tān tú tā jiā lǐ tiáo jiàn hǎo ，bú wèn tā zhè rén hǎo huài ，nǐ jiù qīng yì zǒu jìn le nà rén jiā mén ，zuò le jì nǚ 。fā xiàn “nà rén ”bìng dé bú chéng yàng zǐ ，bìng qiě róng mào chǒu lòu ，ér nǐ què xì shàng qún ér ，qiáng yán huān xiào ，zàn shí bǎ “nà rén ”wěn zhù ，děng dài shí jī de dào lái 。
　　nǐ lí kāi jiù zhǔ rén ，méi yǒu liú xià yī dī yǎn lèi 。dāng chū suǒ wèi de “hǎi shì shān méng ”，bú guò shì yī tào xū wú piāo miǎo de piàn rén de guǐ huà 。nǐ jīn rì lìng xún xīn huān shí yīng dāng jí qǔ yǐ wǎng qīng lǜ shàng dāng de jiāo xùn ，fǒu zé guò shàng shí nián bā nián ，xīn huān yě bì jiāng hé “nà rén ”yī yàng chǒu lòu bú kān 。

zhù shì
①chā （chā）：yǔ qì zhù cí 。
②zhuāng huǎng ：wèi yàng zǐ nán kàn 。yǐn shēn wéi chū chǒu zhī yì 。
③bā bā ：kě lián bā bā 。
④xiē xiē ：shù liàng ，zhè lǐ zhǐ liú lèi duō 。
⑤shē ：cǐ yǒu miǎo máng nán píng zhī yì 。
⑥hái ér ，shì shàng duì xià de tōng chēng 。

nán xiāng zǐ ·hǎo gè zhǔ rén jiā shǎng xī

　　zhè shì yī shǒu zèng jì cí 。xiě jì nǚ pāo qì jiù zhǔ ，lìng xún xīn huān ，bìng jiù cǐ duì qí jìn háng pī píng 、guī quàn 。yǔ duō cháo fěng ，huī xié yǒu qù 。

　　quán cí gòng fèn liǎng dà bù fèn 。qián qī jù wéi dì yī bù fèn ，xiě qí pāo qì jiù zhǔ rén 。qǐ shǒu èr jù xiě qí qīng lǜ 。bú jīng le jiě ，biàn yī kǒu yǎo dìng nà rén shì “hǎo gè zhǔ rén jiā ”，suǒ yǐ “bú wèn yīn yóu biàn qù chā ”，zǒu jìn le nà rén jiā mén ，zuò le jì nǚ 。qīng lǜ nán miǎn shàng dāng shòu piàn ，suǒ xìng de shì cǐ nǚ yǒu chù biàn bú jīng de běn lǐng 。gù “bìng dé ”sān jù jiē xiě qí jī zhì 。yán qí fā xiàn “nà rén ”bìng dé bú chéng yàng zǐ ，qiě róng mào chǒu lòu ，ér tā què chù biàn bú jīng ，xì shàng qún ér ，qiáng yán huān xiào ，xū yǔ zhōu xuán ，zàn shí bǎ “nà rén ”wěn zhù ，děng dài shí jī de dào lái 。“bié lèi ”èr jù xiě qí duì jiù zhǔ rén háo wú gǎn qíng ，jí shǐ lí qù ，yě bú huì liú xià yī dī yǎn lèi 。suǒ wèi “hǎi shì shān méng ”，bú guò shì yī tào xū wú piāo miǎo de piàn rén de guǐ huà ，tiān fāng yè tán ér yǐ 。cóng ér jiē shì cǐ jì de wú qíng wú yì 。“jīn rì ”sān jù wéi dì èr bù fèn ，xiě zuò zhě duì jì nǚ de zèng yán 。wèi qí yīng dāng jí qǔ yǐ wǎng qīng lǜ shàng dāng de jiāo xùn ，duì rén bú kě qīng xìn ，zhè shì jīn rì lìng xún xīn huān shí suǒ bì xū “jì qǔ ”de ，fǒu zé hái yào shàng dāng shòu piàn ，guò shàng shí nián bā nián ，xīn huān yě bì jiāng hé “nà rén ”yī yàng chǒu lòu bú kān 。

　　zhè shǒu cí zài yì shù fēng gé fāng miàn de tè diǎn zhǔ yào shì tōng sú sì qǔ 。cí zhōng yùn yòng le dà liàng de sòng yuán shí dài de fāng yán sú yǔ ，rú “chā ”、“zhuāng huǎng ”、“bā bā ”、“wěn ”、“shē ”、“hái ér ”zhī lèi ，jiā shàng qí tā yī xiē cí yǔ yě duō qǔ zì rì cháng shēng huó zhōng cháng yòng de cí yǔ ，yīn ér xíng chéng běn cí tōng sú yì dǒng ，xīn xiān huó pō de yì shù fēng gé 。ér zhè lèi cí tū pò le wén rén cí zhuī qiú diǎn yǎ de chuán tǒng ，kāi hòu shì sàn qǔ zhī xiān hé 。