朝代:唐代
作者:李群玉
原文:
在我国古典诗歌中,或将苍松联想为飞龙,或赋贞松以比君子,这类诗篇数量不少。而李群玉的这首诗,却别开生面,是其中富于独创性而颇具情味的一首。
第一句是运用绝句中“明起”的手法,从题目的本意说起,不旁逸斜出而直入诗题。句中的“一双”,点明题目中的“二小松”。这一句,有如我国国画中的写意画,着重在表现两株小松的神韵。诗人用“幽色”的虚摹以引起人们的想象,以“出凡尘”极言它们的风神超迈,不同凡俗。如果说这一句是意笔,或者说虚写,那么,第二句就是工笔,是实写。“数粒秋烟”,以“秋烟”比况小松初生的稚嫩而翠绿的针叶,这种比喻是十分新颖而传神的,前人似乎没有这样用过;而以“粒”这样的量词来状写秋烟,新奇别致,也是李群玉的创笔,和李贺的“远望齐州九点烟”的“点”字、有同一机杼之妙。张揖《广雅》:“松多节皮,极粗厚,远望如龙鳞。”诗中的“二尺鳞”,一方面如实形容松树的外表,其中的“二尺”又照应前面的“数粒”,切定题目,不浮不泛,点明并非巨松而是“小松”。首二句,诗人扣紧题目中的“二小松”着笔,写来情味丰盈,以下就要将“二小松”置于“书院”的典型环境中来点染了。
在诗人们的笔下,松树有远离尘俗的天籁,如储光羲《石子松》诗的“冬春无异色,朝暮有清风”,如顾况《千松岭》诗的“终日吟天风,有时天籁止。问渠何旨意,恐落凡人耳”。“从此静窗闻细韵”,李群玉诗的第三句可能从前人诗句中得到过启发,但又别开生面。庭院里的两株小松,自然不会松涛澎湃,天籁高吟,而只能细韵轻送了。“细韵”一词,在小松的外表、神韵之外,又写出它特有的声音,仍然紧扣题旨,而且和“静窗”动静对照,交相映发。“琴声长伴读书人”,结句的“琴声”紧承第三句的“细韵”,并且将它具象化。“长伴读书人”,既充分地抒发了诗人对小松爱怜、赞美的情感,同时也不着痕迹地补足了题目中的“书院”二字。这样,四句诗脉络一贯,句连意圆,构成了一个新颖而和谐的艺术整体。
松树是诗歌中经常歌咏的题材,容易写得落套,而此诗却能翻出新意,别具情味,这就有赖于诗人独到的感受和写新绘异的艺术功力了。
shū yuàn èr xiǎo sōng
书院二小松
yī shuāng yōu sè chū fán chén, shù lì qiū yān èr chǐ lín.
一双幽色出凡尘,数粒秋烟二尺鳞。
cóng cǐ jìng chuāng wén xì yùn, qín shēng zhǎng bàn dú shū rén.
从此静窗闻细韵,琴声长伴读书人。
zài wǒ guó gǔ diǎn shī gē zhōng ,huò jiāng cāng sōng lián xiǎng wéi fēi lóng ,huò fù zhēn sōng yǐ bǐ jun1 zǐ ,zhè lèi shī piān shù liàng bú shǎo 。ér lǐ qún yù de zhè shǒu shī ,què bié kāi shēng miàn ,shì qí zhōng fù yú dú chuàng xìng ér pō jù qíng wèi de yī shǒu 。
dì yī jù shì yùn yòng jué jù zhōng “míng qǐ ”de shǒu fǎ ,cóng tí mù de běn yì shuō qǐ ,bú páng yì xié chū ér zhí rù shī tí 。jù zhōng de “yī shuāng ”,diǎn míng tí mù zhōng de “èr xiǎo sōng ”。zhè yī jù ,yǒu rú wǒ guó guó huà zhōng de xiě yì huà ,zhe zhòng zài biǎo xiàn liǎng zhū xiǎo sōng de shén yùn 。shī rén yòng “yōu sè ”de xū mó yǐ yǐn qǐ rén men de xiǎng xiàng ,yǐ “chū fán chén ”jí yán tā men de fēng shén chāo mài ,bú tóng fán sú 。rú guǒ shuō zhè yī jù shì yì bǐ ,huò zhě shuō xū xiě ,nà me ,dì èr jù jiù shì gōng bǐ ,shì shí xiě 。“shù lì qiū yān ”,yǐ “qiū yān ”bǐ kuàng xiǎo sōng chū shēng de zhì nèn ér cuì lǜ de zhēn yè ,zhè zhǒng bǐ yù shì shí fèn xīn yǐng ér chuán shén de ,qián rén sì hū méi yǒu zhè yàng yòng guò ;ér yǐ “lì ”zhè yàng de liàng cí lái zhuàng xiě qiū yān ,xīn qí bié zhì ,yě shì lǐ qún yù de chuàng bǐ ,hé lǐ hè de “yuǎn wàng qí zhōu jiǔ diǎn yān ”de “diǎn ”zì 、yǒu tóng yī jī zhù zhī miào 。zhāng yī 《guǎng yǎ 》:“sōng duō jiē pí ,jí cū hòu ,yuǎn wàng rú lóng lín 。”shī zhōng de “èr chǐ lín ”,yī fāng miàn rú shí xíng róng sōng shù de wài biǎo ,qí zhōng de “èr chǐ ”yòu zhào yīng qián miàn de “shù lì ”,qiē dìng tí mù ,bú fú bú fàn ,diǎn míng bìng fēi jù sōng ér shì “xiǎo sōng ”。shǒu èr jù ,shī rén kòu jǐn tí mù zhōng de “èr xiǎo sōng ”zhe bǐ ,xiě lái qíng wèi fēng yíng ,yǐ xià jiù yào jiāng “èr xiǎo sōng ”zhì yú “shū yuàn ”de diǎn xíng huán jìng zhōng lái diǎn rǎn le 。
zài shī rén men de bǐ xià ,sōng shù yǒu yuǎn lí chén sú de tiān lài ,rú chǔ guāng xī 《shí zǐ sōng 》shī de “dōng chūn wú yì sè ,cháo mù yǒu qīng fēng ”,rú gù kuàng 《qiān sōng lǐng 》shī de “zhōng rì yín tiān fēng ,yǒu shí tiān lài zhǐ 。wèn qú hé zhǐ yì ,kǒng luò fán rén ěr ”。“cóng cǐ jìng chuāng wén xì yùn ”,lǐ qún yù shī de dì sān jù kě néng cóng qián rén shī jù zhōng dé dào guò qǐ fā ,dàn yòu bié kāi shēng miàn 。tíng yuàn lǐ de liǎng zhū xiǎo sōng ,zì rán bú huì sōng tāo péng pài ,tiān lài gāo yín ,ér zhī néng xì yùn qīng sòng le 。“xì yùn ”yī cí ,zài xiǎo sōng de wài biǎo 、shén yùn zhī wài ,yòu xiě chū tā tè yǒu de shēng yīn ,réng rán jǐn kòu tí zhǐ ,ér qiě hé “jìng chuāng ”dòng jìng duì zhào ,jiāo xiàng yìng fā 。“qín shēng zhǎng bàn dú shū rén ”,jié jù de “qín shēng ”jǐn chéng dì sān jù de “xì yùn ”,bìng qiě jiāng tā jù xiàng huà 。“zhǎng bàn dú shū rén ”,jì chōng fèn dì shū fā le shī rén duì xiǎo sōng ài lián 、zàn měi de qíng gǎn ,tóng shí yě bú zhe hén jì dì bǔ zú le tí mù zhōng de “shū yuàn ”èr zì 。zhè yàng ,sì jù shī mò luò yī guàn ,jù lián yì yuán ,gòu chéng le yī gè xīn yǐng ér hé xié de yì shù zhěng tǐ 。
sōng shù shì shī gē zhōng jīng cháng gē yǒng de tí cái ,róng yì xiě dé luò tào ,ér cǐ shī què néng fān chū xīn yì ,bié jù qíng wèi ,zhè jiù yǒu lài yú shī rén dú dào de gǎn shòu hé xiě xīn huì yì de yì shù gōng lì le 。
shū yuàn èr xiǎo sōng
shū yuàn èr xiǎo sōng
yī shuāng yōu sè chū fán chén, shù lì qiū yān èr chǐ lín.
yī shuāng yōu sè chū fán chén ,shù lì qiū yān èr chǐ lín 。
cóng cǐ jìng chuāng wén xì yùn, qín shēng zhǎng bàn dú shū rén.
cóng cǐ jìng chuāng wén xì yùn ,qín shēng zhǎng bàn dú shū rén 。