朝代:宋代
作者:文天祥
原文:
文天祥(1236.6.6-1283.1.9),字履善,又字宋瑞,自号文山,浮休道人。汉族,吉州庐陵(今江西吉安县)人,南宋末大臣,文学家,民族英雄。宝祐四年(1256年)进士,官到右丞相兼枢密史。被派往元军的军营中谈判,被扣留。后脱险经高邮嵇庄到泰县塘湾,由南通南归,坚持抗元。祥光元年(1278年)兵败被张弘范俘虏,在狱中坚持斗争三年多,后在柴市从容就义。著有《过零丁洋》、《文山诗集》、《指南录》、《指南后录》、《正气歌》等作品。
翻译
五月五日是端午节,你赠与我了一枝艾草。死者却看不见,新结交的知己却在万里之外。
往日能够为国尽忠的人,现在已经白发苍苍。我想要从屈原那里得到希望,三湘相隔的比较远。
注释
即事:就眼前之事歌咏。
故人:古人,死者。
新知:新结交的知己。
丹心:指赤红炽热的心,一般以“碧血丹心”来形容为国尽忠的人。
夙昔:指昔时,往日。
灵均:形容土地美好而平坦,含有“屈”字的意思。在这里指屈原。
三湘:指沅湘、潇湘、资湘(或蒸湘),合称“三湘”。也可以指湖南一带。
隔:间隔,距离。
辽海:泛指辽河流域以东至海地区。
文天祥德祐二年(1276)出使元军被扣,在镇江逃脱后,不幸的是又一度被谣言所诬陷。为了表明心志,他愤然写下了这首《端午即事》。
在诗中端午节欢愉的背后暗含着作者的一丝无奈,但是即使在这种境况中,他在内心深处仍然满怀着“丹心照夙昔”的壮志。这首诗塑造了一位像屈原一样为国难奔波却壮志不已的士大夫形象。
duān wǔ jí shì
端午即事
wǔ yuè wǔ rì wǔ, zèng wǒ yī zhī ài.
五月五日午,赠我一枝艾。
gù rén bù kě jiàn, xīn zhī wàn lǐ wài.
故人不可见,新知万里外。
dān xīn zhào sù xī, bìn fà rì yǐ gǎi.
丹心照夙昔,鬓发日已改。
wǒ yù cóng líng jūn, sān xiāng gé liáo hǎi.
我欲从灵均,三湘隔辽海。
wén tiān xiáng (1236.6.6-1283.1.9),zì lǚ shàn ,yòu zì sòng ruì ,zì hào wén shān ,fú xiū dào rén 。hàn zú ,jí zhōu lú líng (jīn jiāng xī jí ān xiàn )rén ,nán sòng mò dà chén ,wén xué jiā ,mín zú yīng xióng 。bǎo yòu sì nián (1256nián )jìn shì ,guān dào yòu chéng xiàng jiān shū mì shǐ 。bèi pài wǎng yuán jun1 de jun1 yíng zhōng tán pàn ,bèi kòu liú 。hòu tuō xiǎn jīng gāo yóu jī zhuāng dào tài xiàn táng wān ,yóu nán tōng nán guī ,jiān chí kàng yuán 。xiáng guāng yuán nián (1278nián )bīng bài bèi zhāng hóng fàn fú lǔ ,zài yù zhōng jiān chí dòu zhēng sān nián duō ,hòu zài chái shì cóng róng jiù yì 。zhe yǒu 《guò líng dīng yáng 》、《wén shān shī jí 》、《zhǐ nán lù 》、《zhǐ nán hòu lù 》、《zhèng qì gē 》děng zuò pǐn 。
fān yì
wǔ yuè wǔ rì shì duān wǔ jiē ,nǐ zèng yǔ wǒ le yī zhī ài cǎo 。sǐ zhě què kàn bú jiàn ,xīn jié jiāo de zhī jǐ què zài wàn lǐ zhī wài 。
wǎng rì néng gòu wéi guó jìn zhōng de rén ,xiàn zài yǐ jīng bái fā cāng cāng 。wǒ xiǎng yào cóng qū yuán nà lǐ dé dào xī wàng ,sān xiāng xiàng gé de bǐ jiào yuǎn 。
zhù shì
jí shì :jiù yǎn qián zhī shì gē yǒng 。
gù rén :gǔ rén ,sǐ zhě 。
xīn zhī :xīn jié jiāo de zhī jǐ 。
dān xīn :zhǐ chì hóng chì rè de xīn ,yī bān yǐ “bì xuè dān xīn ”lái xíng róng wéi guó jìn zhōng de rén 。
sù xī :zhǐ xī shí ,wǎng rì 。
líng jun1 :xíng róng tǔ dì měi hǎo ér píng tǎn ,hán yǒu “qū ”zì de yì sī 。zài zhè lǐ zhǐ qū yuán 。
sān xiāng :zhǐ yuán xiāng 、xiāo xiāng 、zī xiāng (huò zhēng xiāng ),hé chēng “sān xiāng ”。yě kě yǐ zhǐ hú nán yī dài 。
gé :jiān gé ,jù lí 。
liáo hǎi :fàn zhǐ liáo hé liú yù yǐ dōng zhì hǎi dì qū 。
wén tiān xiáng dé yòu èr nián (1276)chū shǐ yuán jun1 bèi kòu ,zài zhèn jiāng táo tuō hòu ,bú xìng de shì yòu yī dù bèi yáo yán suǒ wū xiàn 。wéi le biǎo míng xīn zhì ,tā fèn rán xiě xià le zhè shǒu 《duān wǔ jí shì 》。
zài shī zhōng duān wǔ jiē huān yú de bèi hòu àn hán zhe zuò zhě de yī sī wú nài ,dàn shì jí shǐ zài zhè zhǒng jìng kuàng zhōng ,tā zài nèi xīn shēn chù réng rán mǎn huái zhe “dān xīn zhào sù xī ”de zhuàng zhì 。zhè shǒu shī sù zào le yī wèi xiàng qū yuán yī yàng wéi guó nán bēn bō què zhuàng zhì bú yǐ de shì dà fū xíng xiàng 。
duān wǔ jí shì
duān wǔ jí shì
wǔ yuè wǔ rì wǔ, zèng wǒ yī zhī ài.
wǔ yuè wǔ rì wǔ ,zèng wǒ yī zhī ài 。
gù rén bù kě jiàn, xīn zhī wàn lǐ wài.
gù rén bú kě jiàn ,xīn zhī wàn lǐ wài 。
dān xīn zhào sù xī, bìn fà rì yǐ gǎi.
dān xīn zhào sù xī ,bìn fā rì yǐ gǎi 。
wǒ yù cóng líng jūn, sān xiāng gé liáo hǎi.
wǒ yù cóng líng jun1 ,sān xiāng gé liáo hǎi 。