春思翻译及注释

翻译
燕地小草像碧丝般青绿，秦地的桑树已叶翠之绿。
当你怀念家园盼归之日，早就思念你而愁肠百结。
春风啊你与我素不相识，为何吹进罗帐激我愁思？

注释
⑴燕草：指燕地的草。燕，河北省北部一带，此泛指北部边地，征夫所在之处。
⑵秦桑：秦地的桑树。秦，指陕西省一带，此指思妇所在之地。燕地寒冷，草木迟生于较暖的秦地。
⑶君：指征夫。怀归：想家。
⑷妾：古代妇女自称。此处为思妇自指。
⑸罗帏：丝织的帘帐。

春思赏析

　　李白有很多描写思妇心理的诗篇，《春思》是其中之一。中国古典诗歌中的“春”字通常语意双关：既指春天，又可以用来比喻男女之爱。此诗《春思》中的“春”就包含有这两方面的意思。此诗以相隔遥远的燕秦两地春天景物起兴，别具一格。思妇触景生情，想起了远方的丈夫，颇为伤怀。她申斥春风，正是明志自警，恰到好处。

　　开头两句：“燕草如碧丝，秦桑低绿枝”，可以视作“兴”。诗中的兴句一般是就眼前所见，信手拈起，这两句却以相隔遥远的燕、秦两地的春天景物起兴，颇为别致。“燕草如碧丝”，当是出于思妇的悬想；“秦桑低绿枝”，才是思妇所目睹。把目力达不到的远景和眼前近景配置在一幅画面上，并且都从思妇一边写出，从逻辑上说，似乎有点乖碍，但从“写情”的角度来看，却是可通的。试想：仲春时节，桑叶繁茂，独处秦地的思妇触景生情，终日盼望在燕地行役屯戍的丈夫早日归来；她根据自己平素与丈夫的恩爱相处和对丈夫的深切了解，料想远在燕地的丈夫此刻见到碧丝般的春草，也必然会萌生思归的念头。见春草而思归，语出《楚辞·招隐士》：“王孙游兮不归，春草生兮萋萋！”首句化用《楚辞》语，浑成自然，不着痕迹。诗人巧妙地把握了思妇复杂的感情活动，用两处春光，兴两地相思，把想象与怀忆同眼前真景融合起来，据实构虚，造成诗的妙境。所以不仅起到了一般兴句所能起的烘托感情气氛的作用，而且还把思妇对于丈夫的真挚感情和他们夫妻之间心心相印的亲密关系传写出来了，这是一般的兴句所不易做到的。另外，这两句还运用了谐声双关。“丝”谐“思”，“枝”谐“知”，这恰和下文思归与“断肠”相关合，增强了诗句的音乐美与含蓄美。

　　三四两句直承兴句的理路而来，故仍从两地着笔：“当君怀归日，是妾断肠时。”丈夫及春怀归，足慰离人愁肠。按理说，诗中的女主人公应该感到欣喜才是，而下句竟以“断肠”承之，这又似乎违背了一般人的心理，但如果联系上面的兴句细细体会，就会发现，这样写对表现思妇的感情又进了一层。元代萧士赟对此诗评述揭示了兴句与所咏之词之间的微妙的关系。诗中看似于理不合之处，正是感情最为浓密所在。

　　旧时俗话说：“见多情易厌，见少情易变。”这首诗中的女主人公的可贵之处在于阔别而情愈深，迹疏而心不移。诗的最后两句是：“春风不相识，何事入罗帏？”诗人捕捉了思妇在春风吹入闺房，掀动罗帐的一霎那的心理活动，表现了她忠于所爱、坚贞不二的高尚情操。从艺术上说，这两句让多情的思妇对着无情的春风发话，又仿佛是无理的，但用来表现独守春闺的特定环境中的思妇的情态，又令人感到真实可信。春风撩人，春思缠绵，申斥春风，正所以明志自警。以此作结，恰到好处。

　　无理而妙是古典诗歌中一个常见的艺术特征。从李白的这首诗中不难看出，所谓无理而妙，就是指在看似违背常理、常情的描写中，反而更深刻地表现了各种复杂的感情。

chūn sī fān yì jí zhù shì

fān yì
yàn dì xiǎo cǎo xiàng bì sī bān qīng lǜ ，qín dì de sāng shù yǐ yè cuì zhī lǜ 。
dāng nǐ huái niàn jiā yuán pàn guī zhī rì ，zǎo jiù sī niàn nǐ ér chóu cháng bǎi jié 。
chūn fēng ā nǐ yǔ wǒ sù bú xiàng shí ，wéi hé chuī jìn luó zhàng jī wǒ chóu sī ？

zhù shì
⑴yàn cǎo ：zhǐ yàn dì de cǎo 。yàn ，hé běi shěng běi bù yī dài ，cǐ fàn zhǐ běi bù biān dì ，zhēng fū suǒ zài zhī chù 。
⑵qín sāng ：qín dì de sāng shù 。qín ，zhǐ shǎn xī shěng yī dài ，cǐ zhǐ sī fù suǒ zài zhī dì 。yàn dì hán lěng ，cǎo mù chí shēng yú jiào nuǎn de qín dì 。
⑶jun1 ：zhǐ zhēng fū 。huái guī ：xiǎng jiā 。
⑷qiè ：gǔ dài fù nǚ zì chēng 。cǐ chù wéi sī fù zì zhǐ 。
⑸luó wéi ：sī zhī de lián zhàng 。

chūn sī shǎng xī

　　lǐ bái yǒu hěn duō miáo xiě sī fù xīn lǐ de shī piān ，《chūn sī 》shì qí zhōng zhī yī 。zhōng guó gǔ diǎn shī gē zhōng de “chūn ”zì tōng cháng yǔ yì shuāng guān ：jì zhǐ chūn tiān ，yòu kě yǐ yòng lái bǐ yù nán nǚ zhī ài 。cǐ shī 《chūn sī 》zhōng de “chūn ”jiù bāo hán yǒu zhè liǎng fāng miàn de yì sī 。cǐ shī yǐ xiàng gé yáo yuǎn de yàn qín liǎng dì chūn tiān jǐng wù qǐ xìng ，bié jù yī gé 。sī fù chù jǐng shēng qíng ，xiǎng qǐ le yuǎn fāng de zhàng fū ，pō wéi shāng huái 。tā shēn chì chūn fēng ，zhèng shì míng zhì zì jǐng ，qià dào hǎo chù 。

　　kāi tóu liǎng jù ：“yàn cǎo rú bì sī ，qín sāng dī lǜ zhī ”，kě yǐ shì zuò “xìng ”。shī zhōng de xìng jù yī bān shì jiù yǎn qián suǒ jiàn ，xìn shǒu niān qǐ ，zhè liǎng jù què yǐ xiàng gé yáo yuǎn de yàn 、qín liǎng dì de chūn tiān jǐng wù qǐ xìng ，pō wéi bié zhì 。“yàn cǎo rú bì sī ”，dāng shì chū yú sī fù de xuán xiǎng ；“qín sāng dī lǜ zhī ”，cái shì sī fù suǒ mù dǔ 。bǎ mù lì dá bú dào de yuǎn jǐng hé yǎn qián jìn jǐng pèi zhì zài yī fú huà miàn shàng ，bìng qiě dōu cóng sī fù yī biān xiě chū ，cóng luó jí shàng shuō ，sì hū yǒu diǎn guāi ài ，dàn cóng “xiě qíng ”de jiǎo dù lái kàn ，què shì kě tōng de 。shì xiǎng ：zhòng chūn shí jiē ，sāng yè fán mào ，dú chù qín dì de sī fù chù jǐng shēng qíng ，zhōng rì pàn wàng zài yàn dì háng yì tún shù de zhàng fū zǎo rì guī lái ；tā gēn jù zì jǐ píng sù yǔ zhàng fū de ēn ài xiàng chù hé duì zhàng fū de shēn qiē le jiě ，liào xiǎng yuǎn zài yàn dì de zhàng fū cǐ kè jiàn dào bì sī bān de chūn cǎo ，yě bì rán huì méng shēng sī guī de niàn tóu 。jiàn chūn cǎo ér sī guī ，yǔ chū 《chǔ cí ·zhāo yǐn shì 》：“wáng sūn yóu xī bú guī ，chūn cǎo shēng xī qī qī ！”shǒu jù huà yòng 《chǔ cí 》yǔ ，hún chéng zì rán ，bú zhe hén jì 。shī rén qiǎo miào dì bǎ wò le sī fù fù zá de gǎn qíng huó dòng ，yòng liǎng chù chūn guāng ，xìng liǎng dì xiàng sī ，bǎ xiǎng xiàng yǔ huái yì tóng yǎn qián zhēn jǐng róng hé qǐ lái ，jù shí gòu xū ，zào chéng shī de miào jìng 。suǒ yǐ bú jǐn qǐ dào le yī bān xìng jù suǒ néng qǐ de hōng tuō gǎn qíng qì fēn de zuò yòng ，ér qiě hái bǎ sī fù duì yú zhàng fū de zhēn zhì gǎn qíng hé tā men fū qī zhī jiān xīn xīn xiàng yìn de qīn mì guān xì chuán xiě chū lái le ，zhè shì yī bān de xìng jù suǒ bú yì zuò dào de 。lìng wài ，zhè liǎng jù hái yùn yòng le xié shēng shuāng guān 。“sī ”xié “sī ”，“zhī ”xié “zhī ”，zhè qià hé xià wén sī guī yǔ “duàn cháng ”xiàng guān hé ，zēng qiáng le shī jù de yīn lè měi yǔ hán xù měi 。

　　sān sì liǎng jù zhí chéng xìng jù de lǐ lù ér lái ，gù réng cóng liǎng dì zhe bǐ ：“dāng jun1 huái guī rì ，shì qiè duàn cháng shí 。”zhàng fū jí chūn huái guī ，zú wèi lí rén chóu cháng 。àn lǐ shuō ，shī zhōng de nǚ zhǔ rén gōng yīng gāi gǎn dào xīn xǐ cái shì ，ér xià jù jìng yǐ “duàn cháng ”chéng zhī ，zhè yòu sì hū wéi bèi le yī bān rén de xīn lǐ ，dàn rú guǒ lián xì shàng miàn de xìng jù xì xì tǐ huì ，jiù huì fā xiàn ，zhè yàng xiě duì biǎo xiàn sī fù de gǎn qíng yòu jìn le yī céng 。yuán dài xiāo shì yūn duì cǐ shī píng shù jiē shì le xìng jù yǔ suǒ yǒng zhī cí zhī jiān de wēi miào de guān xì 。shī zhōng kàn sì yú lǐ bú hé zhī chù ，zhèng shì gǎn qíng zuì wéi nóng mì suǒ zài 。

　　jiù shí sú huà shuō ：“jiàn duō qíng yì yàn ，jiàn shǎo qíng yì biàn 。”zhè shǒu shī zhōng de nǚ zhǔ rén gōng de kě guì zhī chù zài yú kuò bié ér qíng yù shēn ，jì shū ér xīn bú yí 。shī de zuì hòu liǎng jù shì ：“chūn fēng bú xiàng shí ，hé shì rù luó wéi ？”shī rén bǔ zhuō le sī fù zài chūn fēng chuī rù guī fáng ，xiān dòng luó zhàng de yī shà nà de xīn lǐ huó dòng ，biǎo xiàn le tā zhōng yú suǒ ài 、jiān zhēn bú èr de gāo shàng qíng cāo 。cóng yì shù shàng shuō ，zhè liǎng jù ràng duō qíng de sī fù duì zhe wú qíng de chūn fēng fā huà ，yòu fǎng fó shì wú lǐ de ，dàn yòng lái biǎo xiàn dú shǒu chūn guī de tè dìng huán jìng zhōng de sī fù de qíng tài ，yòu lìng rén gǎn dào zhēn shí kě xìn 。chūn fēng liáo rén ，chūn sī chán mián ，shēn chì chūn fēng ，zhèng suǒ yǐ míng zhì zì jǐng 。yǐ cǐ zuò jié ，qià dào hǎo chù 。

　　wú lǐ ér miào shì gǔ diǎn shī gē zhōng yī gè cháng jiàn de yì shù tè zhēng 。cóng lǐ bái de zhè shǒu shī zhōng bú nán kàn chū ，suǒ wèi wú lǐ ér miào ，jiù shì zhǐ zài kàn sì wéi bèi cháng lǐ 、cháng qíng de miáo xiě zhōng ，fǎn ér gèng shēn kè dì biǎo xiàn le gè zhǒng fù zá de gǎn qíng 。