帝京篇鉴赏

　　这首诗是作者富于现实主义精神的优秀名篇。作于唐高宗上元三年（676）诗人从武功主簿调任明堂主簿时。据《旧唐书·文苑传》记载，这首诗又题《上吏部侍郎帝京篇》，诗的前面曾有一篇“启”，作者投赠给当时的吏部侍郎裴行俭，传遍京畿，“以为绝唱”。

　　全诗描绘帝京长安的繁华，颇多壮词，显示出大唐帝国的强盛和蓬勃向上的时代风貌，提出了“未厌金陵气，先开石椁文”的居安思危的警示，抒发了怀才不遇的悲愤。诗的结构严谨，共分四个段落：

　　从开头到“黄扉通戚里”为第一段，描绘京城胜状；从“平台戚里带崇牖”到“宁知四十九年非”为第二段，描写王侯贵戚的豪奢习气和下层社会的悠游宴会生活；从“古来荣利若浮云”到“罗伤翟廷尉”，是第三段，描绘上层社会变幻莫测的斗争；“已矣哉”以下抒发个人滞留京都无人赏识的苦闷，气势遒劲。清人沈德潜评介这首诗时说：“首叙形式之雄，宫阙之壮；次述王侯贵戚之奢僭无度，至‘古来’以下，慨世道之变迁；‘已矣哉’以下，伤一己之湮滞。”（《唐诗别裁》）诗中“秦塞重关一百二，汉家离宫三十六”二句，突出帝京长安一代关塞之险与宫阙之胜，气势宏伟，艺术效果极佳，堪称名句，历来脍炙人口。从艺术手法上看，作者在本篇中运用赋法，为盛唐歌行的创作开了新生面，是一篇“卓荤不可一世”（陈熙晋语）的艺术杰作。

　　该诗约作于上元三年担任明堂主簿时。诗前有《启》，介绍说是应吏部侍郎“垂索”而作的。该诗取材于汉代京城长安的生活故事，以古喻今，抒情言志，气韵流畅，有如“缀锦贯珠，滔滔洪远”，在当时就被视为绝唱。它不仅是诗人的代表作，更是初唐长篇诗歌的代表作之一，堪与卢照邻的《长安古意》媲美，被称为姊妹篇。

　　全诗分为四大部分，第一部分（从“山河千里国”至“黄扉通戚里”），状写长安地理形势的险要奇伟和宫阙的磅礴气势。此部分又分作三个小层次。开篇为五言诗，四句一韵，气势凌历，若千钧之弩，一举破题。“山河千里国，城阙九重门”，对仗工整，以数量词用得最好，“千里”以“九重”相对，给人一种旷远、博大、深邃的气魄。第三句是个假设问句，“不睹皇居壮”。其后的第四句“安知天子尊”，是以否定疑问表示肯定，间接表达赞叹、惊讶等丰富复杂而又强烈的情感。此处化用了《史记·高祖纪》中的典故：“萧丞相作未央宫，立东阙、北阙、前殿、武库、太仓。高祖见城阙壮甚，怒。萧何曰：‘天子以四海为家，非壮丽无以重威，且无令后世有以加也。’高祖乃悦。”只有熟悉这一典故，方能更好体会出这两句诗的意韵。它与开篇两句相互映照，极为形象地概括出泱泱大国的帝都风貌。以上四句统领全篇，为其后的铺叙揭开了序幕。

　　第二个小层次描写长安的远景：“皇居帝里崤函谷，鹑野龙山侯甸服。五纬连影集星躔，八水分流横地轴。秦塞重关一百二，汉家离宫三十六。”这六句七言诗，从宏观角度为我们展现了一幅庞大壮丽的立体图景。天地广阔，四面八方，尽收笔底。星光辉映，关山绵亘护卫，沃土抚育，帝京岂能不有！六句诗里连用“五”“八”“一百二”“三十六”等多个数字，非但没有枯燥之感，反而更显典韵奇巧，构成鲜豁之境和独特的景象。此为首句“山河千里国”的细致绘写。

　　第三个小层次为长安的近景刻绘：“桂殿嵚崟对玉楼，椒房窈窕连金屋。三条九陌丽城隈，万户千门平旦开。复道斜通鳷鹊观，交衢直指凤凰台。”直入云宵、耀眼辉煌的宫殿，温馨艳冶的禁闱；宽畅而通达的大道，复道凌空，斜巷交织。此为对“皇居壮”的具体刻划。六句诗阐明了帝京的壮观、繁华、气度，不由令人念及天子的尊贵与威严。

　　第二部分（“由剑履南宫入”到“宁知四十九年非”）重点描绘长安上流社会王侯贵戚骄奢纵欲的生活。诗人由表面的繁荣昌盛落笔，意在阐释兴衰祸福相倚伏的哲理。此部分又可分为两个层次。诗的前二十六句为第一层次，主要绘写权贵们及其附庸的日常生活。“剑履南宫入，簪缨北阙来。声明冠寰宇，文物象昭回。”细致传神地刻划出享有殊荣的将相们，身佩宝剑，昂然出入宫殿的情景。他们的美名扬于天下，形象题于画阁，业绩载入史册，光荣如同日月。“钩陈肃兰，璧沼浮槐市”，写的是天子的学宫圣境，静穆清幽；学士们漫步泮池、文市，纵论古今于青槐之下，何等的风流儒雅！教化之推行，言路之广开，由此可见一斑！“铜羽应风回，金茎承露起”，既写景又抒情。那展翅翱翔的铜乌殷勤地探测着风云的变幻，期盼国泰民安；那高擎金盘的仙掌虔诚地承接着玉露，祈愿天子万寿无疆！“校文天禄阁，习战昆明水”，指的是文武百将各司其职，文将治国安邦，武将戍边拓疆。“朱邸抗平台，黄扉通戚里”，说的是权贵们的居所，如同皇帝的离宫一样众多华丽。他们不但身居华屋而且饮食考究，“炊金馔玉待鸣钟”，真是气派。“小堂绮窗三千户，大道青楼十二重”是他们娱乐的场所。娼优之多可想而知。她们是由于统治阶级生活需要而滋生的附属阶层。她们的生活自然也豪华奢靡：“宝盖雕鞍金络马，兰窗绣柱玉盘龙。”这样的生活是“朝游北里暮南邻”的锵金鸣玉的王侯贵人所带来的。除了北里南邻的“多近臣”，还有那些失势的旧臣元老和专宠的新贵：“陆贾分金将燕喜，陈遵投辖正留宾。赵李经过密，萧朱交结亲。”他们也都有各自的活动场所和享乐消遣之法，游说饮宴，兴高采烈，逍遥自得。这是朝廷之外的另一番热闹景象。

　　第二个层次是描绘长安的夜生活，从暮色苍茫到更深漏残，绿杨青桑道上，车如流水马如龙。一边是艳若桃李的娼妓，一边是年少英俊的侠客。碧纱帐里，彩珠帘内，皇帝与宠妃，使君与罗敷，出双入对，相互依偎，厮守之状如胶似漆。歌舞场上，轻歌曼舞。王公贵人，歌儿舞女，沉迷于灯红酒绿的梦幻里。他们便是如此浑浑噩噩度过自己的一生，岂能如蘧伯玉一般，“年五十而知四十九年非”呢？现实是残酷的，乐极必定生悲。因而诗人在第三部分（从“古来荣利若浮云”至“罗伤翟廷尉”）以其精练灵活的笔触，描绘出一幅动人心弦的历史画卷，把西汉一代帝王将相、皇亲国戚你死我活的残酷的斗争景象和世态人情的炎凉，状写得淋漓尽致。考究用典，精到的议论，生动的描绘，细腻的抒情，惊醒的诘问，交叉使用，纵横捭阖，举重若轻地记录了帝京上层社会的生活史。这部分重点揭示了封建统治阶级的腐朽和无法逃脱的没落命运。

　　“古来荣利若浮云，人生倚伏信难分”！从古到今，统治阶级都是一样的。诗人生活的武则天时代，朝廷内部争权夺利激烈，酷吏罗织罪名陷害忠良，正所谓“倏忽搏风生羽翼，须臾失浪委泥沙。”有谁能够掌握自己的命运呢？面对唐朝的现实，诗人发出无可奈何的慨然而叹：“已矣哉，归去来”！继而诗人列举了汉代著名的贤才志士，他们的升迁湮滞，都不取决于个人学识才智的高低，而取决于统治者的好恶。司马相如辞赋再佳，怎奈景帝不喜欢辞赋，只得回到临邛卖酒为生；后来武帝赏识他的辞赋，经过狗监的推荐，才被召任为郎。扬雄学识尽管渊博，然而成、哀、平三位皇帝都不赏识他，他也就无法被提升。“十年不调几邅回”，语意双关，既指张释之十年为骑郎事，也是叹息自己十年没升迁的境遇。汲黯因为直谏而遭到忌恨，贾谊因为才高而被谗言所害。这一结尾，婉转地表达了忠直之士难以被容纳之意。

　　沈德谮曾这样评论《帝京篇》：“作帝京篇，自应冠冕堂皇，敷陈主德。此因己之不遇而言，故始盛而以衰飒终也。首叙形势之雄，次述王侯贵戚之奢侈无度。至古来以下，慨世道变迁。已矣哉以下，伤一己之湮滞，此非诗之正声也。”诗论家评诗，立场不同，标准各异，结论自然相左。陈熙晋曾反驳沈祐谮说：“窃谓不然，夫陈思王京洛之篇，每涉斗鸡走马；谢眺金陵之曲，不离绿水朱楼，未闻例效班、张，同其研铄。此诗为上吏部而作，借汉家之故事，喻身世于本朝，本在摅情，非关应制。……篇末自述邅回，毫无所请之意，露于言表。显以贾生自负，想见卓荦不可一世之概。非天下才不能作是论也。沈说非是。”按如今的理解，沈祐谮所说的“次述王侯贵戚之奢侈无度”，并不是该诗的缺点，反而是其生命力之所在。诗人以汉事讽唐，大胆揭露统治阶层的荒淫腐败，以至于“衰飒”，也正是其最富有现实意义之处。

　　《帝京篇》的特色，正象闻一多先生所评论的那样，是“洋洋洒洒的宏篇巨作，为宫体诗的一个巨变。仅仅篇幅大没有什么，要紧的是背面有厚积的力量撑持着。这力量是前人谓之‘气势’，其实就是感情。所以卢骆的来到，能使人麻痹了百余年的心灵复活。有感情，所以卢骆的作品，正如杜甫所预言的，‘不废江河万古流’。”

　　这首诗是呈给吏部侍郎的，因此内容比《长安古意》庄重严肃 ，气势也更大。形式上较为自由活泼，七言中间以五言或三言，长短句交错，或振荡其势，或回旋其姿。铺叙、抒情、议论也各尽其妙。词藻富丽，铿锵有力，虽然承袭陈隋之遗，但已“体制雅骚，翩翩合度”，为歌行体辟出了一条宽阔的新路。

帝京篇创作背景

dì jīng piān jiàn shǎng

　　zhè shǒu shī shì zuò zhě fù yú xiàn shí zhǔ yì jīng shén de yōu xiù míng piān 。zuò yú táng gāo zōng shàng yuán sān nián （676）shī rén cóng wǔ gōng zhǔ bù diào rèn míng táng zhǔ bù shí 。jù 《jiù táng shū ·wén yuàn chuán 》jì zǎi ，zhè shǒu shī yòu tí 《shàng lì bù shì láng dì jīng piān 》，shī de qián miàn céng yǒu yī piān “qǐ ”，zuò zhě tóu zèng gěi dāng shí de lì bù shì láng péi háng jiǎn ，chuán biàn jīng jī ，“yǐ wéi jué chàng ”。

　　quán shī miáo huì dì jīng zhǎng ān de fán huá ，pō duō zhuàng cí ，xiǎn shì chū dà táng dì guó de qiáng shèng hé péng bó xiàng shàng de shí dài fēng mào ，tí chū le “wèi yàn jīn líng qì ，xiān kāi shí guǒ wén ”de jū ān sī wēi de jǐng shì ，shū fā le huái cái bú yù de bēi fèn 。shī de jié gòu yán jǐn ，gòng fèn sì gè duàn luò ：

　　cóng kāi tóu dào “huáng fēi tōng qī lǐ ”wéi dì yī duàn ，miáo huì jīng chéng shèng zhuàng ；cóng “píng tái qī lǐ dài chóng yǒu ”dào “níng zhī sì shí jiǔ nián fēi ”wéi dì èr duàn ，miáo xiě wáng hóu guì qī de háo shē xí qì hé xià céng shè huì de yōu yóu yàn huì shēng huó ；cóng “gǔ lái róng lì ruò fú yún ”dào “luó shāng zhái tíng wèi ”，shì dì sān duàn ，miáo huì shàng céng shè huì biàn huàn mò cè de dòu zhēng ；“yǐ yǐ zāi ”yǐ xià shū fā gè rén zhì liú jīng dōu wú rén shǎng shí de kǔ mèn ，qì shì qiú jìn 。qīng rén shěn dé qián píng jiè zhè shǒu shī shí shuō ：“shǒu xù xíng shì zhī xióng ，gōng què zhī zhuàng ；cì shù wáng hóu guì qī zhī shē jiàn wú dù ，zhì ‘gǔ lái ’yǐ xià ，kǎi shì dào zhī biàn qiān ；‘yǐ yǐ zāi ’yǐ xià ，shāng yī jǐ zhī yān zhì 。”（《táng shī bié cái 》）shī zhōng “qín sāi zhòng guān yī bǎi èr ，hàn jiā lí gōng sān shí liù ”èr jù ，tū chū dì jīng zhǎng ān yī dài guān sāi zhī xiǎn yǔ gōng què zhī shèng ，qì shì hóng wěi ，yì shù xiào guǒ jí jiā ，kān chēng míng jù ，lì lái kuài zhì rén kǒu 。cóng yì shù shǒu fǎ shàng kàn ，zuò zhě zài běn piān zhōng yùn yòng fù fǎ ，wéi shèng táng gē háng de chuàng zuò kāi le xīn shēng miàn ，shì yī piān “zhuó hūn bú kě yī shì ”（chén xī jìn yǔ ）de yì shù jié zuò 。

　　gāi shī yuē zuò yú shàng yuán sān nián dān rèn míng táng zhǔ bù shí 。shī qián yǒu 《qǐ 》，jiè shào shuō shì yīng lì bù shì láng “chuí suǒ ”ér zuò de 。gāi shī qǔ cái yú hàn dài jīng chéng zhǎng ān de shēng huó gù shì ，yǐ gǔ yù jīn ，shū qíng yán zhì ，qì yùn liú chàng ，yǒu rú “zhuì jǐn guàn zhū ，tāo tāo hóng yuǎn ”，zài dāng shí jiù bèi shì wéi jué chàng 。tā bú jǐn shì shī rén de dài biǎo zuò ，gèng shì chū táng zhǎng piān shī gē de dài biǎo zuò zhī yī ，kān yǔ lú zhào lín de 《zhǎng ān gǔ yì 》pì měi ，bèi chēng wéi zǐ mèi piān 。

　　quán shī fèn wéi sì dà bù fèn ，dì yī bù fèn （cóng “shān hé qiān lǐ guó ”zhì “huáng fēi tōng qī lǐ ”），zhuàng xiě zhǎng ān dì lǐ xíng shì de xiǎn yào qí wěi hé gōng què de páng bó qì shì 。cǐ bù fèn yòu fèn zuò sān gè xiǎo céng cì 。kāi piān wéi wǔ yán shī ，sì jù yī yùn ，qì shì líng lì ，ruò qiān jun1 zhī nǔ ，yī jǔ pò tí 。“shān hé qiān lǐ guó ，chéng què jiǔ zhòng mén ”，duì zhàng gōng zhěng ，yǐ shù liàng cí yòng dé zuì hǎo ，“qiān lǐ ”yǐ “jiǔ zhòng ”xiàng duì ，gěi rén yī zhǒng kuàng yuǎn 、bó dà 、shēn suì de qì pò 。dì sān jù shì gè jiǎ shè wèn jù ，“bú dǔ huáng jū zhuàng ”。qí hòu de dì sì jù “ān zhī tiān zǐ zūn ”，shì yǐ fǒu dìng yí wèn biǎo shì kěn dìng ，jiān jiē biǎo dá zàn tàn 、jīng yà děng fēng fù fù zá ér yòu qiáng liè de qíng gǎn 。cǐ chù huà yòng le 《shǐ jì ·gāo zǔ jì 》zhōng de diǎn gù ：“xiāo chéng xiàng zuò wèi yāng gōng ，lì dōng què 、běi què 、qián diàn 、wǔ kù 、tài cāng 。gāo zǔ jiàn chéng què zhuàng shèn ，nù 。xiāo hé yuē ：‘tiān zǐ yǐ sì hǎi wéi jiā ，fēi zhuàng lì wú yǐ zhòng wēi ，qiě wú lìng hòu shì yǒu yǐ jiā yě 。’gāo zǔ nǎi yuè 。”zhī yǒu shú xī zhè yī diǎn gù ，fāng néng gèng hǎo tǐ huì chū zhè liǎng jù shī de yì yùn 。tā yǔ kāi piān liǎng jù xiàng hù yìng zhào ，jí wéi xíng xiàng dì gài kuò chū yāng yāng dà guó de dì dōu fēng mào 。yǐ shàng sì jù tǒng lǐng quán piān ，wéi qí hòu de pù xù jiē kāi le xù mù 。

　　dì èr gè xiǎo céng cì miáo xiě zhǎng ān de yuǎn jǐng ：“huáng jū dì lǐ xiáo hán gǔ ，chún yě lóng shān hóu diàn fú 。wǔ wěi lián yǐng jí xīng chán ，bā shuǐ fèn liú héng dì zhóu 。qín sāi zhòng guān yī bǎi èr ，hàn jiā lí gōng sān shí liù 。”zhè liù jù qī yán shī ，cóng hóng guān jiǎo dù wéi wǒ men zhǎn xiàn le yī fú páng dà zhuàng lì de lì tǐ tú jǐng 。tiān dì guǎng kuò ，sì miàn bā fāng ，jìn shōu bǐ dǐ 。xīng guāng huī yìng ，guān shān mián gèn hù wèi ，wò tǔ fǔ yù ，dì jīng qǐ néng bú yǒu ！liù jù shī lǐ lián yòng “wǔ ”“bā ”“yī bǎi èr ”“sān shí liù ”děng duō gè shù zì ，fēi dàn méi yǒu kū zào zhī gǎn ，fǎn ér gèng xiǎn diǎn yùn qí qiǎo ，gòu chéng xiān huō zhī jìng hé dú tè de jǐng xiàng 。cǐ wéi shǒu jù “shān hé qiān lǐ guó ”de xì zhì huì xiě 。

　　dì sān gè xiǎo céng cì wéi zhǎng ān de jìn jǐng kè huì ：“guì diàn qīn yín duì yù lóu ，jiāo fáng yǎo tiǎo lián jīn wū 。sān tiáo jiǔ mò lì chéng wēi ，wàn hù qiān mén píng dàn kāi 。fù dào xié tōng zhī què guān ，jiāo qú zhí zhǐ fèng huáng tái 。”zhí rù yún xiāo 、yào yǎn huī huáng de gōng diàn ，wēn xīn yàn yě de jìn wéi ；kuān chàng ér tōng dá de dà dào ，fù dào líng kōng ，xié xiàng jiāo zhī 。cǐ wéi duì “huáng jū zhuàng ”de jù tǐ kè huá 。liù jù shī chǎn míng le dì jīng de zhuàng guān 、fán huá 、qì dù ，bú yóu lìng rén niàn jí tiān zǐ de zūn guì yǔ wēi yán 。

　　dì èr bù fèn （“yóu jiàn lǚ nán gōng rù ”dào “níng zhī sì shí jiǔ nián fēi ”）zhòng diǎn miáo huì zhǎng ān shàng liú shè huì wáng hóu guì qī jiāo shē zòng yù de shēng huó 。shī rén yóu biǎo miàn de fán róng chāng shèng luò bǐ ，yì zài chǎn shì xìng shuāi huò fú xiàng yǐ fú de zhé lǐ 。cǐ bù fèn yòu kě fèn wéi liǎng gè céng cì 。shī de qián èr shí liù jù wéi dì yī céng cì ，zhǔ yào huì xiě quán guì men jí qí fù yōng de rì cháng shēng huó 。“jiàn lǚ nán gōng rù ，zān yīng běi què lái 。shēng míng guàn huán yǔ ，wén wù xiàng zhāo huí 。”xì zhì chuán shén dì kè huá chū xiǎng yǒu shū róng de jiāng xiàng men ，shēn pèi bǎo jiàn ，áng rán chū rù gōng diàn de qíng jǐng 。tā men de měi míng yáng yú tiān xià ，xíng xiàng tí yú huà gé ，yè jì zǎi rù shǐ cè ，guāng róng rú tóng rì yuè 。“gōu chén sù lán ，bì zhǎo fú huái shì ”，xiě de shì tiān zǐ de xué gōng shèng jìng ，jìng mù qīng yōu ；xué shì men màn bù pàn chí 、wén shì ，zòng lùn gǔ jīn yú qīng huái zhī xià ，hé děng de fēng liú rú yǎ ！jiāo huà zhī tuī háng ，yán lù zhī guǎng kāi ，yóu cǐ kě jiàn yī bān ！“tóng yǔ yīng fēng huí ，jīn jīng chéng lù qǐ ”，jì xiě jǐng yòu shū qíng 。nà zhǎn chì áo xiáng de tóng wū yīn qín dì tàn cè zhe fēng yún de biàn huàn ，qī pàn guó tài mín ān ；nà gāo qíng jīn pán de xiān zhǎng qián chéng dì chéng jiē zhe yù lù ，qí yuàn tiān zǐ wàn shòu wú jiāng ！“xiào wén tiān lù gé ，xí zhàn kūn míng shuǐ ”，zhǐ de shì wén wǔ bǎi jiāng gè sī qí zhí ，wén jiāng zhì guó ān bāng ，wǔ jiāng shù biān tuò jiāng 。“zhū dǐ kàng píng tái ，huáng fēi tōng qī lǐ ”，shuō de shì quán guì men de jū suǒ ，rú tóng huáng dì de lí gōng yī yàng zhòng duō huá lì 。tā men bú dàn shēn jū huá wū ér qiě yǐn shí kǎo jiū ，“chuī jīn zhuàn yù dài míng zhōng ”，zhēn shì qì pài 。“xiǎo táng qǐ chuāng sān qiān hù ，dà dào qīng lóu shí èr zhòng ”shì tā men yú lè de chǎng suǒ 。chāng yōu zhī duō kě xiǎng ér zhī 。tā men shì yóu yú tǒng zhì jiē jí shēng huó xū yào ér zī shēng de fù shǔ jiē céng 。tā men de shēng huó zì rán yě háo huá shē mí ：“bǎo gài diāo ān jīn luò mǎ ，lán chuāng xiù zhù yù pán lóng 。”zhè yàng de shēng huó shì “cháo yóu běi lǐ mù nán lín ”de qiāng jīn míng yù de wáng hóu guì rén suǒ dài lái de 。chú le běi lǐ nán lín de “duō jìn chén ”，hái yǒu nà xiē shī shì de jiù chén yuán lǎo hé zhuān chǒng de xīn guì ：“lù jiǎ fèn jīn jiāng yàn xǐ ，chén zūn tóu xiá zhèng liú bīn 。zhào lǐ jīng guò mì ，xiāo zhū jiāo jié qīn 。”tā men yě dōu yǒu gè zì de huó dòng chǎng suǒ hé xiǎng lè xiāo qiǎn zhī fǎ ，yóu shuō yǐn yàn ，xìng gāo cǎi liè ，xiāo yáo zì dé 。zhè shì cháo tíng zhī wài de lìng yī fān rè nào jǐng xiàng 。

　　dì èr gè céng cì shì miáo huì zhǎng ān de yè shēng huó ，cóng mù sè cāng máng dào gèng shēn lòu cán ，lǜ yáng qīng sāng dào shàng ，chē rú liú shuǐ mǎ rú lóng 。yī biān shì yàn ruò táo lǐ de chāng jì ，yī biān shì nián shǎo yīng jun4 de xiá kè 。bì shā zhàng lǐ ，cǎi zhū lián nèi ，huáng dì yǔ chǒng fēi ，shǐ jun1 yǔ luó fū ，chū shuāng rù duì ，xiàng hù yī wēi ，sī shǒu zhī zhuàng rú jiāo sì qī 。gē wǔ chǎng shàng ，qīng gē màn wǔ 。wáng gōng guì rén ，gē ér wǔ nǚ ，chén mí yú dēng hóng jiǔ lǜ de mèng huàn lǐ 。tā men biàn shì rú cǐ hún hún è è dù guò zì jǐ de yī shēng ，qǐ néng rú qú bó yù yī bān ，“nián wǔ shí ér zhī sì shí jiǔ nián fēi ”ne ？xiàn shí shì cán kù de ，lè jí bì dìng shēng bēi 。yīn ér shī rén zài dì sān bù fèn （cóng “gǔ lái róng lì ruò fú yún ”zhì “luó shāng zhái tíng wèi ”）yǐ qí jīng liàn líng huó de bǐ chù ，miáo huì chū yī fú dòng rén xīn xián de lì shǐ huà juàn ，bǎ xī hàn yī dài dì wáng jiāng xiàng 、huáng qīn guó qī nǐ sǐ wǒ huó de cán kù de dòu zhēng jǐng xiàng hé shì tài rén qíng de yán liáng ，zhuàng xiě dé lín lí jìn zhì 。kǎo jiū yòng diǎn ，jīng dào de yì lùn ，shēng dòng de miáo huì ，xì nì de shū qíng ，jīng xǐng de jié wèn ，jiāo chā shǐ yòng ，zòng héng bǎi hé ，jǔ zhòng ruò qīng dì jì lù le dì jīng shàng céng shè huì de shēng huó shǐ 。zhè bù fèn zhòng diǎn jiē shì le fēng jiàn tǒng zhì jiē jí de fǔ xiǔ hé wú fǎ táo tuō de méi luò mìng yùn 。

　　“gǔ lái róng lì ruò fú yún ，rén shēng yǐ fú xìn nán fèn ”！cóng gǔ dào jīn ，tǒng zhì jiē jí dōu shì yī yàng de 。shī rén shēng huó de wǔ zé tiān shí dài ，cháo tíng nèi bù zhēng quán duó lì jī liè ，kù lì luó zhī zuì míng xiàn hài zhōng liáng ，zhèng suǒ wèi “shū hū bó fēng shēng yǔ yì ，xū yú shī làng wěi ní shā 。”yǒu shuí néng gòu zhǎng wò zì jǐ de mìng yùn ne ？miàn duì táng cháo de xiàn shí ，shī rén fā chū wú kě nài hé de kǎi rán ér tàn ：“yǐ yǐ zāi ，guī qù lái ”！jì ér shī rén liè jǔ le hàn dài zhe míng de xián cái zhì shì ，tā men de shēng qiān yān zhì ，dōu bú qǔ jué yú gè rén xué shí cái zhì de gāo dī ，ér qǔ jué yú tǒng zhì zhě de hǎo è 。sī mǎ xiàng rú cí fù zài jiā ，zěn nài jǐng dì bú xǐ huān cí fù ，zhī dé huí dào lín qióng mài jiǔ wéi shēng ；hòu lái wǔ dì shǎng shí tā de cí fù ，jīng guò gǒu jiān de tuī jiàn ，cái bèi zhào rèn wéi láng 。yáng xióng xué shí jìn guǎn yuān bó ，rán ér chéng 、āi 、píng sān wèi huáng dì dōu bú shǎng shí tā ，tā yě jiù wú fǎ bèi tí shēng 。“shí nián bú diào jǐ zhān huí ”，yǔ yì shuāng guān ，jì zhǐ zhāng shì zhī shí nián wéi qí láng shì ，yě shì tàn xī zì jǐ shí nián méi shēng qiān de jìng yù 。jí àn yīn wéi zhí jiàn ér zāo dào jì hèn ，jiǎ yì yīn wéi cái gāo ér bèi chán yán suǒ hài 。zhè yī jié wěi ，wǎn zhuǎn dì biǎo dá le zhōng zhí zhī shì nán yǐ bèi róng nà zhī yì 。

　　shěn dé zèn céng zhè yàng píng lùn 《dì jīng piān 》：“zuò dì jīng piān ，zì yīng guàn miǎn táng huáng ，fū chén zhǔ dé 。cǐ yīn jǐ zhī bú yù ér yán ，gù shǐ shèng ér yǐ shuāi sà zhōng yě 。shǒu xù xíng shì zhī xióng ，cì shù wáng hóu guì qī zhī shē chǐ wú dù 。zhì gǔ lái yǐ xià ，kǎi shì dào biàn qiān 。yǐ yǐ zāi yǐ xià ，shāng yī jǐ zhī yān zhì ，cǐ fēi shī zhī zhèng shēng yě 。”shī lùn jiā píng shī ，lì chǎng bú tóng ，biāo zhǔn gè yì ，jié lùn zì rán xiàng zuǒ 。chén xī jìn céng fǎn bó shěn yòu zèn shuō ：“qiè wèi bú rán ，fū chén sī wáng jīng luò zhī piān ，měi shè dòu jī zǒu mǎ ；xiè tiào jīn líng zhī qǔ ，bú lí lǜ shuǐ zhū lóu ，wèi wén lì xiào bān 、zhāng ，tóng qí yán shuò 。cǐ shī wéi shàng lì bù ér zuò ，jiè hàn jiā zhī gù shì ，yù shēn shì yú běn cháo ，běn zài shū qíng ，fēi guān yīng zhì 。……piān mò zì shù zhān huí ，háo wú suǒ qǐng zhī yì ，lù yú yán biǎo 。xiǎn yǐ jiǎ shēng zì fù ，xiǎng jiàn zhuó luò bú kě yī shì zhī gài 。fēi tiān xià cái bú néng zuò shì lùn yě 。shěn shuō fēi shì 。”àn rú jīn de lǐ jiě ，shěn yòu zèn suǒ shuō de “cì shù wáng hóu guì qī zhī shē chǐ wú dù ”，bìng bú shì gāi shī de quē diǎn ，fǎn ér shì qí shēng mìng lì zhī suǒ zài 。shī rén yǐ hàn shì fěng táng ，dà dǎn jiē lù tǒng zhì jiē céng de huāng yín fǔ bài ，yǐ zhì yú “shuāi sà ”，yě zhèng shì qí zuì fù yǒu xiàn shí yì yì zhī chù 。

　　《dì jīng piān 》de tè sè ，zhèng xiàng wén yī duō xiān shēng suǒ píng lùn de nà yàng ，shì “yáng yáng sǎ sǎ de hóng piān jù zuò ，wéi gōng tǐ shī de yī gè jù biàn 。jǐn jǐn piān fú dà méi yǒu shí me ，yào jǐn de shì bèi miàn yǒu hòu jī de lì liàng chēng chí zhe 。zhè lì liàng shì qián rén wèi zhī ‘qì shì ’，qí shí jiù shì gǎn qíng 。suǒ yǐ lú luò de lái dào ，néng shǐ rén má bì le bǎi yú nián de xīn líng fù huó 。yǒu gǎn qíng ，suǒ yǐ lú luò de zuò pǐn ，zhèng rú dù fǔ suǒ yù yán de ，‘bú fèi jiāng hé wàn gǔ liú ’。”

　　zhè shǒu shī shì chéng gěi lì bù shì láng de ，yīn cǐ nèi róng bǐ 《zhǎng ān gǔ yì 》zhuāng zhòng yán sù ，qì shì yě gèng dà 。xíng shì shàng jiào wéi zì yóu huó pō ，qī yán zhōng jiān yǐ wǔ yán huò sān yán ，zhǎng duǎn jù jiāo cuò ，huò zhèn dàng qí shì ，huò huí xuán qí zī 。pù xù 、shū qíng 、yì lùn yě gè jìn qí miào 。cí zǎo fù lì ，kēng qiāng yǒu lì ，suī rán chéng xí chén suí zhī yí ，dàn yǐ “tǐ zhì yǎ sāo ，piān piān hé dù ”，wéi gē háng tǐ pì chū le yī tiáo kuān kuò de xīn lù 。

dì jīng piān chuàng zuò bèi jǐng